Χώροι Αρχαιολογικού ενδιαφέροντος

Στο Παλαιόχωρι υπάρχει πληθώρα αρχαίων τοποθεσιών (εμφανή σημάδια) που έργο της επιστημονικής αρχαιολογικής κοινότητας πρέπει είναι η ταυτοποίηση τους με τις γραπτές ιστορικές αναφορές . Λαμβάνοντας υπόψιν την πορεία του Σπαρτιάτη στρατηγού αλλά και ερείπια αρχαίων τειχών, κεραμοσκεπών τάφων και πλήθους οστράκων, υποθέτουμε ότι οι πιθανές θέσεις ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΠΟΛΕΩΝ βρίσκονται στο Παλαιοχώρι . Τοποθεσίες αρχαιολογικού ενδιαφέροντος είναι το ΝΕΠΩΣΙ και η ΚΡΑΝΙΑ και εκτείνονται μέσω Βαλτούδας έως και τις οχυρώσεις του Προφήτη Ηλία που είναι πολύ μεταγενέστερες (υστεροβυζαντινές) . Όπως αναφέραμε και πιο πάνω στο Παλαιοχωρί πρέπει να αναζητήσουμε την αρχαία πόλη του Θουκιδίδη "εξ Αρνών" ,  Κατά μία άλλη εκδοχή γύρω από το Παλαιοχώρι βρισκόταν η αρχαία πόλη Αυγαία που μπορεί να είναι μία από τις πόλεις που δημιούργησε ο Αινείας μετά τον Τρωϊκό πόλεμο όταν περιπλανιόταν στην μεσόγειο με τους Αινειάδες. Στην ευρύτερη περιοχή θα πρέπει να τοποθετήσουμε επίσης και την πιθανή ύπαρξη την πόλης Χαλκίς κατά τον Β΄ Ελληνικό αποικισμό  (αποικίας των Χαλκιδέων της Ευβοίας στην Χαλκιδική εάν πιστέψουμε τον Στέφανο Βυζάντιο). Αυτή η σκέψη και η διαρκείς εναλλαγή πολιτικών συμμαχιών ενισχύει την μεγάλη σημασία που είχαν για του Αρχαίους Έλληνες οι περιοχές αυτές λόγω της άφθονης ξυλείας , των μεταλλευτικών αποθεμάτων (Χαλκός , Σίδηρος , Χρυσός κ.α.) και τις γεωστρατηγικής θέσης (οδικό και παρακέιμενο ναυτικό πέρασμα). Είναι τελείως άγνωστα ο χρόνος και τα αίτια καταστροφής της Αυγείας , της Χαλκίδος και των Αρνών .  Περιγραφή ιστορικών τοποθεσιών   1.  Κρανιές (βυζ. Καστέλι δικαίων Λιβαδίων;)  α) Στην τοποθεσία Κρανιές υπάρχει το "Καστελούδι"  με εμφανή επιφανειακά  υπολείμματα οχυρώσεων τουλάχιστον των ελληνιστικών χρόνων . Στο χώρο δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμη κάποια επίσημη αρχαιολογική  ανασκαφή απλά  υπάρχουν επιφανειακές παρατηρήσεις  των  αρμοδίων  αρχαιολόγων μετά από υπόδειξη της τοποθεσίας από τον γράφοντα και έχοντα την επιμέλεια του συνολικού κειμένου της παρούσας ιστοσελίδας Σημάδια λαθρανασκαφών παρατηρούνται σε 5 τουλάχιστον σημεία και απόπειρα διάνοιξης αγροτικού δρόμου έφερε στο φως πιθάρι σήμα κατατεθέν πλέον της περιοχής με μεγάλη ιστορική αξία περισσότερα στο: https://moyzas.blogspot.gr/2018/02/blog-post_78.html β) Βαλτούδα Συνέχεια αυτής της περιοχής είναι η τοποθεσία Βαλτούδα με τις πηγές της και τα διάσπαρτα κεραμίδια όπου βρέθηκαν μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη από βάση και μέλη ΚΙΟΝΑ (οροθέτηση ή υπόλειμμά παλαιοχριστιανικής βασιλικής.) Σε συνέχεια αυτής της γεωγραφικής περιοχής προς τα Βόρεια έχουν ανασκαφεί οι παλαιοχριστιανικές της Βαρβάρας 3. Άγιος Προφήτης Ηλίας, Βίγλα και Άγιος Στέφανος (Αρναίας) Στο βάθος διακρίνεται η Βίγλα και ο Αη Λιάς με οχυρωματικές μεταβυζαντινές εγκαταστάσεις. Στην εκκλησία του Αγιόυ Στεφάνου μετόχι της Μονής Κωνσταμονίτου οι εγκαταστάσης με αναγωγή στην εκμετάλευση ζώων του Ιλαριών πρωτου του Άγιου όρους στις αρχές του 10ου αιω.  4. Κάμήλα - Καστέλλι το βυζαντινό Παλαιοχώριον  Ενώ στην τοποθεσία Καμήλα (στην κορυφή του αντίστοιχου βουνού) υπάρχουν οχυρωματικές κατασκευές 5. Σκουριές, η Χαλκίς και η βυζαντινή Σκοροβίτχαν Επίσης υπάρχουν μακεδονικές εκμεταλλεύσεις των μεταλλείων χρυσού και χαλκού στις Σκουριές από εποχής του Φιλίππου στα οποία κάνει σαφή αναφορά ο Διόδωρος Σικελιώτης στο έργο του (Ιστορικός - Συγγραφέας . Γεν. στο Αργύριο της Σικελίας το 80 πχ και πεθ. γύρω στο 20 πχ) . περισσότερα στο: https://moyzas.blogspot.gr/2016/05/blog-post_83.html 6.  Αγραμάδες και λίγο βορειότερα το  Κασσαλούπων (Κορυφή Κρανιάς) Στις παρυφές μάλιστα υπάρχει και η τοποθεσία Αγραμάδες ( εκ του Ενετικού agramam = κροσσωτόν . Σημαίνει στη Χαλκιδική = σωρός μικρών λίθων . Αυτοί οι λιθοσωροί μας δείχνουν την εκμετάλλευση παλιών επιφανειακών χρυσοφόρων στρωμάτων στην αρχαία εποχή - οι αρχαίοι χρυσοθήρες μετακινούσαν τις πέτρες σε κοίτες χειμάρρων ώστε να αποκαλυφθούν καινούριες φλέβες χρυσού). Εκεί κοντά στην τοποθεσία "Ξενάριος" υπάρχει και η εγκατάσταση του "πλυντηρίου" χαλκού των δεκαετιών του 1950 - 1960. περισσότερα στο: https://moyzas.blogspot.gr/2018/03/blog-post_67.html 7. Το Θεοφύλακτο Κάστρο - Νέπωσι (βυζαντινό Πόκρεντος, υστεροβυζαντινό Αραβενικεία) Στο Καστέλλι (βυζ,Castelli) που αδίκως ονομάζεται έτσι από τους ντόπιους γιατί με βάση τα αρχαιολογικά ανασκαφικά δεδομένα είναι στην διοικητική βυζαντινή ιεραρχία ΚΑΣΤΡΟ . Το κάστρο βρίσκεται στην περιοχή του  ΝΕΠΩΣΙ  και είναι κτισμένο κατά τον 5ο μ.Χ. αιώνα σε θέση κατοικημένη με βάση τα αρχαιολογικά ευρήματα τουλάχιστον από το 1000 π.Χ. . Από την μικρής σε έκταση ανασκαφή τα ανασκαφικά ευρήματα στην περιοχή είναι αξιόλογα . Βρέθηκαν λίγα χειροποίητα προϊστορικά όστρακα (Κεραμίδια) που μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι με βεβαιότητα ο χώρος κατοικείτο από το 1000 π.χ.  Τα λίγα μελαμβαθή όστρακα μας δηλώνουν ότι ο χώρος συνεχίζει να είναι σε χρήση και κατά την περίοδο των ελληνιστικών & κλασικών χρόνων δλδ 5ο αιω, π.χ. - 2ο αιω π.χ. Κεραμικά των ρωμαϊκών χρόνων δείχνουν επίσης την συνέχεια της χρήσης του χώρου και στην Ρωμαϊκή περίοδο . Επίσης βρέθηκαν νομίσματα του Αναστασίου και του Ιουστινιανού .  Όλα αυτά μαζί με την μοναδικότητα του Κάστρου για την Χαλκιδική ενισχύει την αναγκαιότητα συνέχισης της ανασκαφής και ταυτοποίησης του χώρου με τις γραπτές αρχαιοελληνικές μαρτυρίες και τους ιστορικούς χάρτες.  (βλέπε παραπάνω στοιχεία για τις πόλις ΤΩΝ ΑΡΝΩΝ , ΑΥΓΑΙΑ , ΧΑΛΚΙΣ κ.α). Πιθανές εκδοχές ονομασίας του Κάστρου "Καστέλλι" (βυζ,Castelli) Οι μικρές πόλεις ονομαζόνταν, κατά κανόνα, Καστέλλια  . “Κάστρο”  στην βυζαντινή ιεραρχία υποδηλώνει την έδρα μιας γεωγραφικής περιοχής . περισσότερα για Καστέλλι Παλαιοχωρίου θέση Νέπωσι : https://moyzas.blogspot.gr/2016/05/blog-post_18.html  και στο  https://moyzas.blogspot.gr/2018/03/blog-post_15.html