Παναγία η Γοργοεπήκοος , Πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου

Παναγία Γοργοεπήκοος

Την Πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου γίνεται ιερή πανήγυρις και λιτανεία της ιερής εικόνας της Παναγίας της Γοργοεπηκόου (μοναδικό αντίγραφο της της αντίστοιχης θαυματουργής εικόνας της Μονής Δοχειαρίουτου Αγίου Όρους)

Παναγία Γοργοεπήκοος -  αντίγραφο από  την Ιερά Μονή Δοχειαρίου  δια χειρός Αγίου Γέροντα Χατζηγιώργη (1809-1886) Φυλάσσεται στον Ιερό Ναό Παμμεγίστων  Ταξιαρχών του Παλαιοχωρίου Χαλκιδικής α)  Η γνωστότερη μετά την “Πορταϊτισσα” θαυματουργή εικόνα του Αγίου Όρους είναι αρχαία τοιχογραφία της Παναγίας που βρίσκεται εξωτερικά στον ανατολικό τοίχο της τράπεζας και προς τα δεξιά της εισόδου της. Το 1664 ο τραοεζάρης Νείλος, που περνούσε τακτικά μπροστά από την εικόνα κρατώντας στο χέρι αναμμένα δαδιά για την υπηρεσία του στην τράπεζα, άκουσε μια φωνή να του λέει τα εξής: “Να μην ξαναπεράσεις από εδώ με δαδιά καπνίζοντας την εικονα μου”. Ο Νείλος δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία στη φωνή, η οποία όμως σύντομα ξανακούστηκε επιτιμώντας τον μοναχό και αφήνοντάς τον τυφλό. Οι αδελφοί άρχισαν να περνούν με πολύ ευλάβεια μπροστά από την εικόνα, της κρέμασαν ακοίμητο καντήλι και διέταξαν το νέο τραπεζάρη να τη θυμιάζει καθημερινά . Ο τυφλός Νείλος περνούσε όλο τον καιρό του σε ένα στασίδι μπροστά στην εικόνα παρακαλώντας την Παναγία να τον συγχωρέσει και να τον θεραπεύσει, πράγμα το οποίο και έγινε, όταν, για τρίτη πλέον φορά, ακούστηκε φωνή από την εικονα, που πληροφορούσε τον Νείλο ότι η δέησή του εισακούστηκε και ότι στη δική Της μετά Θεόν προστασία και σκέπη θα έπρεπε στο εξής να καταφεύγουν για κάθε τους ανάγκη οι μοναχοί. Αυτή θα τους ακούει γρήγορα γιατί το όνομά της είναι “Γοργοεπήκοος”. Πολύ σύντομα το θαύμα αυτό και η υπόσχεση της Θεοτόκου έγιναν γνωστά σε όλο το Όρος και η εικόνα της αυτή έγινε παναφιορειτικό προσκύνημα. Ο διάδρομος κλείστηκε και η εικόνα συμπεριλήφθηκε σε παρεκκλήσι που κτίστηκε προς τα δεξιά της. Τα θαύματά της είναι άπειρα και ειδικός “προσμονάριος” ιερομόναχος εξυπηρετεί τις ανάγκες των πολλών προσκυνητών. β)  Ένα από τα πολλά ονόματα που προσδίδουμε στην Παναγία μας είναι Γοργουπήκοος και η ομώνυμη θαυματουργή εικόνα της βρίσκεται στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου Αγίου Όρους από το 1646. Εκεί, όπως αναφέρεται στο ιστορικό της Μονής, "λάμπει ως πολύφωτος σελήνη, σαν άριστος κυβερνήτης και σοφός οικονόμος το διακυβερνά", φυλάσσοντας από κάθε προσβολή και επήρρεια τους ασκομένους σε αυτό οσίους πατέρες, αλλά και όσους προστρέχουν σ' εκείνη με πίστη, ζητώντας την βοήθεια της. Και γενικά διαφυλάττει και γοργώς και προθύμως υπακούει και ελεεί όλους, όσοι την ευλαβούμαστε και την επικαλούμαστε με πίστη. Όπως αναφέρει στο Συναξάρι Ο όσιος Νικόδημος, στη Μονή του Δοχειαρίου, στο δεξί μέρος της Τραπέζης του Μοναστηρίου, βρισκόταν μια παλαιά εικόνα της Παναγίας. Οι πατέρες της Μονής αναφέρουν ότι είχε αγιογραφηθεί από την εποχή του κτήτορος της Μονής Νεοφύτου, τον 11ο αιώνα. Το έτος 1646, που ήταν ένα έτος πολύ δύσκολο για την Ιερά Μονή, διότι δεν είχε τα απαραίτητα χρήματα για να πληρώσει τους καθορισμένους φόρους στους Τούρκους κατακτητές, ο τραπεζάριος του Μοναστηριού, περνούσε μπροστά από αυτήν την εικόνα συνεχώς, ακόμα και τη νύχτα βαστάζοντας στα χέρια του αναμμένα δαδιά. Μια βραδυά, εκείνο το έτος, λοιπόν, καθώς περνούσε και πάλι μπροστά από την εικόνα της Θεοτόκου, ακούει φωνή να βγαίνει από την εικόνα και να του λέει: "Μην περνάς από εκεί και μαυρίζεις τον τόπο με καπνό". Ό μοναχός νομίζοντας ότι κάποιος άνθρωπος φώναξε, καταφρόνησε τη φωνή και δεν έδωσε σημασία. Μετά από λίγες ημέρες, κι ενώ εκείνος συνέχιζε να περνάει μπροστά από την εικόνα με αναμμένα τα δαδιά, ακούει και πάλι τη φωνή να του λέει: '"Ώ Μοναχέ αμόναχε, έως πότε θα συνεχίσεις να καπνίζεις τη μορφή μου και να με μαυρίζεις ατιμώντας με;". Και συγχρόνως με τη φωνή έχασε ο ταλαίπωρος το φως του κι έμεινε τυφλός. "Ετσι καταλαβαίνοντας το σφάλμα του, ότι δηλαδή καταφρόνησε την πρώτη φωνή και δεν υπάκουσε, κατασκεύασε ένα στασίδι μπροστά στην εικόνα της Παναγίας και την παρακαλούσε συνεχώς να του συγχωρέσει αυτό το εξ' απροσεξίας αμάρτημα και να του χαρίσει το φως του, ώστε βλέποντας την Αγία Εικόνα της να την δοξάζει και να την ευχαριστεί πάντοτε. Και η Παναγία μας, εισάκουσε την προσευχή του και του είπε: "Ιδού, από σήμερα σου χαρίζω το φως και πρόσεξε στο εξής να μην περάσεις με αναμμένα δαδιά, γιατί εγώ είμαι η Κυρία της Μονής αυτής και γοργά υπακούω σ' εκείνους που με επικαλούνται και τους χαρίζω τα προς σωτηρία αιτήματά τους, διότι καλούμαι Γοργουπήκοος". Από τότε η Αγία αυτή εικόνα ονομάζεται Γοργουπήκοος, γιατί πραγματικά με τα θαυμαστά έργα της συνεχώς αποδεικνύει ότι γρήγορα υπακούει σ' εκείνους που προστρέχουν σ' αυτήν με ευλάβεια και πίστη. Και πραγματικά η χάρη της ενεργεί πάμπολλα θαύματα όχι μόνο στο Άγιο Όρος, αλλά και έξω από αυτό, σε πόλεις και χωριά, σε ολόκληρη την Ελλάδα, αλλά και σε άλλα μέρη, όπου την ευλαβούνται και την επικαλούνται. Η Παναγία η Γοργουπήκοος είναι πολύ θαυματουργή, ιατρεύει διάφορες ασθένειες, χαρίζει παιδιά σε άτεκνα ζευγάρια, φανερώνει απολεσθέντα αντικείμενα, προστατεύει όσους κινδυνεύουν στη θάλασσα, λυτρώνει όσους αιχμαλωτίζονται, θεραπεύει από τον πονοκέφαλο και την κόπωση, ανορθεί τους παραλύτους, χαρίζει το φως στους τυφλούς, θεραπεύει από θανατηφόρες ασθένειες, διώκει τις ακρίδες από τα χωράφια και άλλα πολλά θαυμαστά που βρίσκονται γραμμένα στη Μονή Δοχειαρίου, ως θαυματουργές επεμβάσεις της Παναγίας της Γοργουπηκόου. Όταν λοιπόν θεραπεύθηκε από την τύφλωση του ο τραπεζάρης Μοναχός, ονόματι Νείλος, οι πατέρες της Μονής έφτιαξαν στο χώρο αυτό ένα παρεκκλήσι προς τιμήν της Παναγίας της Γοργουπηκόου, αφού η ίδια η Παναγία χαρακτήρισε τον εαυτό της με το επίθετο αυτό. Εκεί τελείται δύο φορές την εβδομάδα η θεία Λειτουργία, εκεί γίνονται οι κουρές των μοναχών και καθημερινά, πρωί και βράδυ, ψάλλονται παρακλήσεις μπροστά στην ιερή εικόνα. Η πρώτη αγιογραφηθείσα εικόνα της Παναγίας στη Μονή Δοχειαρίου, που έγινε το 1563, την αναφέρει ως Βρεφοκρατούσα, Φοβερά Προστασία και Γοργοεπήκοο. Πρέπει να επισημάνουμε λοιπόν, ότι η Παναγία όταν μίλησε στο μοναχό δεν χρησιμοποίησε για τον εαυτό της κανένα από τα ονόματα που ήταν γραμμένα στην τοιχογραφία, δηλαδή Γοργοεπήκοος, Βρεφοκοατούσα , Φοβερά Προστασία, αλλά κράτησε για τον εαυτό της το όνομα Γοργουπήκοος, δηλώνοντας με τον τρόπο αυτό ότι υπακούει γρήγορα στις δεήσεις των πιστών και κατ' επέκταση ότι η υπακοή παίζει το σημαντικότερο ρόλο στη σωτηρία των ανθρώπων. Μετά το θαύμα στο μοναχό Νείλο, στον οποίο χάρισε πάλι το φως του, η Παναγία μας θέλησε να δείξει μια άλλη ιδιότητά της, ένα άλλο χάρισμα για τη σωτηρία και την πνευματική προκοπή των ανθρώπων κι έδωσε στον εαυτό της το όνομα Γοργουπήκοος, τονίζοντας το έργο της διακονίας. Όπως και ο Υιός της, έτσι κι εκείνη διακονεί με άπειρους τρόπους τη σωτηρία μας. Κι όπως με την υπακοή της τότε στα λόγια του Αρχαγγέλου Γαβριήλ συνέβαλε στη σωτηρία μας, έτσι και τώρα, ως υπακούουσα στα αιτήματά μας, επαναλαμβάνει με ταπείνωση: "ιδού η δούλη Κυρίου". Έτσι βοηθάει και σώζει γρήγορα όσους με πίστη καταφεύγουν σε αυτή και την επικαλούνται και την τιμούν ως Γοργουπήκοο. Έκτοτε πολλές εικόνες, εκκλησίες, αλλά και μονές τιμούν την Παναγία την Γοργουπήκοο, όπως άλλωστε κι εμείς που αποφασίσαμε με ευλάβεια να αφιερώσουμε το εσωτερικό παρεκκλήσιο του Μοναστηριού μας στο άγιο όνομά της. Γιατί πραγματικά αισθανόμαστε πόσο μεγάλη ανάγκη έχουμε από τις πρεσβείες, τις μεσιτείες και την μητρική προστασία Της στους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Η Μητέρα του Κυρίου μας μεριμνά γοργά για τη σωτηρία όλων μας και αναδίδει χάρη σε όλους όσους την επικαλούνται με πίστη, ελπίδα και αγάπη. Ας την επικαλούμαστε πάντοτε, ας ψάλλουμε την παράκληση της και ας την πανηγυρίζουμε την ημέρα της εορτής της, την 1η Οκτωβρίου. ------------------------------------------ Ο άγιος γέροντας Χατζηγιώργης Στην Καλύβη του αγίου Γεωργίου στα Καυσοκαλύβια του Αγίου Όρους έζησε, και ο ονομαστός ασκητής μοναχός Γεώργιος με το προσωνύμιο «Χατζη-γιώργης» (1809- 1886). Καταγόταν και αυτός από την Καισάρεια της Καππαδοκίας. Στο σχολείο, ο Γαβριήλ -όπως λεγόταν ο Χατζηγεώργης πριν από τη μοναχική του κουρά- δεν τα πήγαινε καλά µε τα γράµµατα. Για τέσσερα χρόνια, όχι µόνο δεν έµαθε να διαβάζει, αλλά ούτε τα στοιχεία του αλφαβήτου δεν ήξερε να ξεχωρίζει. Γι' αυτό τόσο οι δάσκαλοι όσο και οι γονείς του τον τιμωρούσαν. Βλέποντας οι γονείς του τη μεγάλη του λύπη, επειδή δεν μπορούσε να μάθει γράµµατα, του είπαν: -Γαβριήλ, να πας στην εκκλησία και να προσευχηθείς στην Παναγία µας κι εκείνη θα σε βοηθήσει σ' αυτό που τόσο επιθυμείς. Στο ναό του χωριού τους, του Κερµίλ, υπήρχε µία θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου. Μια νύχτα, ο Γαβριήλ, αφού πριν έκανε τριήμερη νηστεία και χίλιες μετάνοιες, κατευθύνθηκε στο ναό. Προχώρησε στο νάρθηκα, γονάτισε μπροστά στις πύλες του κυρίως ναού και άρχισε µε δάκρυα να παρακαλεί την Μητέρα του Κυρίου: -Βασίλισσα του ουρανού, βοήθησέ µε να μάθω γράµµατα! Και ξαφνικά, η σιδερένια πόρτα του ναού άνοιξε και από μέσα ξεπρόβαλε µία μεγαλοπρεπής γυναίκα, η οποία τον πήρε από το χέρι και τον οδήγησε στην εικόνα του Σωτήρος Χριστού, στο τέµπλο του ναού, λέγοντας: -Υιέ µου, αξίωσε τούτο το τέκνο, τον Γαβριήλ, να μάθει γράµµατα! Έπειτα απ' αυτά τα λόγια τον ευλόγησε και του έδωσε το χέρι της να το ασπαστεί. -Τώρα, του είπε, γνωρίζεις και να διαβάζεις και να γράφεις! Και αµέσως κατευθύνθηκε στο Άγιο Βήµα. Ο Γαβριήλ τότε την ακολούθησε, αλλά δεν την βρήκε. Όταν έφθασε η ώρα της λειτουργίας, ήρθε ο νεωκόρος, ο οποίος έκπληκτος αντίκρισε τον Γαβριήλ μέσα στο ναό. Ο νέος του διηγήθηκε λεπτομερώς τα γενόµενα. Ο νεωκόρος τότε, παίρνοντας ένα βιβλίο του το έδωσε λέγοντας: -Να! διάβασε, να δούµε αν πράγματι τώρα μπορείς να διαβάζεις, όπως είπε εκείνη η γυναίκα. Ο Γαβριήλ τότε άρχισε να διαβάζει ωραία και µε χάρη, οπότε ο νεωκόρος είπε θαυµάζοντας: -Πράγµατι, αυτή ήταν η Παναγία και όχι µία συνηθισμένη γυναίκα! Αναφέοεται γι' αυτόν ότι ζώντας στην Κωνσταντινούπολη µε ασκητική ζωή για τέσσερα χρόνια στην αυλή του Σουλτάνου Μαχµούτ Β' (1808-1839), όπου παρέµεινε σε μια προσπάθειά του να επιστρέψει στην ορθόδοξη πίστη ένας θείος του αξιωματούχος, ο οποίος είχε τουρκέψει, κατάφερε όχι µόνο τον θείο του να οδηγήσει σε μετάνοια αλλά και να εντυπωσιάσει και αλλοιώσει και αυτόν τον ίδιο τον Σουλτάνο, ο οποίος έγινε κρυφός Χριστιανός. Στην περίοδο, πριν από τον σουλτάνο αυτό, οι χριστιανοί δεν μπορούσαν όχι µόνο να κτίσουν, αλλά ούτε να επιδιορθώσουν ένα ναό, ενώ, στις μέρες του Μαχµούτ, εκδόθηκαν δύο χιλιάδες περίπου φιρµάνια για την ανέγερση και ανακαίνιση εκκλησιών. Με τον πατριάρχη επίσης καθόταν και συζητούσε για μεγάλο χρονικό διάστηµα. Γενικά στάθηκε μεγάλος ευεργέτης των χριστιανών υπηκόων του. Οι χριστιανοί τον έβλεπαν σαν πατέρα, ενώ οι Τούρκοι τον μισούσαν. Γι' αυτό ίσως ο θάνατός του, το 18391, ήταν βίαιος καθώς φαίνεται ότι δολοφονήθηκε µε μυστηριώδη τρόπο. Ανάµεσα στις πολλές µεταρρυθµίσεις στις οποίες προέβη ο σουλτάνος αυτός. περιλαμβανόταν και η ισότητα μπροστά στο οθωµανικό δίκαιο των ανθρώπων κάθε θρησκείας. Ο ίδιος μάλιστα επέµενε λέγοντας: «Ξεχωρίζω τους μουσουλμάνους υπηκόους µου στο τζαµί, τους χριστιανούς στην εκκλησία, τους εβραίους στη συναγωγή, αλλά δεν υπάρχει καμία διαφορά ανάµεσά τους από καµµία άλλη άποψη. Γύρω στο 1870 ο γέροντας είχε τριάντα υποτακτικούς. Ήταν πολύ αγαπητός σε όλους και έμεινε παροιμιώδης η ασκητικότητά του, η φιλοξενία του και η φιλανθρωπία του. Εκοιμήθη στις 17 Φεβρουαρίου του 1886 στην Κωνσταντινούπολη και ετάφη στο ναό της Ζωοδόχου Πηγής στο Μπαλουκλή. Τα σχετικά με το βίο του τα κατέγραψε με πολλή χάρη ο μακαριστός Άγιος γέροντας πατήρ Παίσιος ο Αγιορείτης. Παταπίου μοναχού Καυσοκαλυβίτου. ΑΓΙΑΣΜΕΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΩΝ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ, έκδοση β΄, Άγιον Όρος, Ιούνιος 2008, σελ. 283-294.  http://enorion.blogspot.gr/2012/08/blog-post_9455.html ------------------------------------ 1023 - Χατζηγιώργης μοναχός, ο περιβόητος ασκητής του Άθω (†1886) Χατζηγιώργης μοναχός, ο περιβόητος ασκητής του Άθω (†1886) http://athosprosopography.blogspot.com/2012/04/blog-post.html …Ο ρηθείς Χατζή Γιώργης ην Μικρασιάτης την πατρίδα, απλούς το ήθος και ασκητικώτατος, διαμένων εν Κερασιά της Λαύρας και εν τω κελλίω του Αγίου Δημητρίου. Είτα δε αποβληθείς ένεκα του Ρώσσου Παρθενίου υποτακτικού αυτού, όστις ην ο κύριος μοχλός των πράξεων και ψευδών θαυματουργικών αγγελμάτων εις Ρωσσίαν, ηγόρασε το παρά τον υδροπρίονα της Μονής Γρηγορίου κελλίον «ο Άγιος Θεολόγος», έχων μεθ’ εαυτού μεγάλην ακολουθίαν εκ Ρώσσων και Ελλήνων Μοναχών. Αποβληθέντα όμως και εντεύθεν υπό των φιλοπατρίδων Γρηγοριατών ένεκα των ρωσσικών σχεδίων του Παρθενίου, ενεκολπώθησαν αυτόν στενώτερον οι του Ρωσσικού, εγκαθιδρύσαντες εν τω μνησθέντι κελλίω του Πρωτομάρτυρος Αγίου Στεφάνου, απέχοντι μίαν ώραν εκ Καρυών.  Μεγαλόσχημος μοναχός Γεώργιος Χατζής 1828 http://athosprosopography.blogspot.com/2012/04/blog-post.html Επειδή όμως η αρετή του Χατζη Γιώργη διεφημίσθη ανά την Ρωσσίαν, ένθα εθεωρείτο άγιος, η ρωσσική Μονή φοβουμένη την υπεροχήν αυτού και των μετ’ αυτού Ρώσσων και Ελλήνων απεφάσισε την εξόντωσιν αυτού καταστιγματίσασα όλως ασπλάχνως. Όθεν δια των πανισχύρων μέσων της Μονής του Ρωσσικού παρά τη Ιερά Κοινότητι εξορισθείς μετέβη εις Κωνσταντινούπολιν, ένθα και ετελεύτησε τω 1886, αφειδώς ελεών τους πένητας εκ των αποστελλομένων αυτώ εκ Ρωσσίας βοηθημάτων… Απόσπασμα από το βιβλίο του Γερασίμου Σμυρνάκη ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ (1903), σελ. 235. http://agioritikesmnimes.blogspot.gr/2012/04/1023-1886.html