Παραδοσιακός γάμος Παλαιοχώρι Χαλκιδικής

       

Στο Παλαιοχώρι Χαλκιδικής, τα προξενιά αποτελούσαν αναπόφευκτη διαδικασία, ειδικότερα στις οικογένειες που ασχολούνταν με την κτηνοτροφία και που οι νέοι δεν είχαν τη δυνατότητα της Κυριακάτικης βόλτας.

        Η οικογένεια του γαμπρού, αφού επέλεγε την υποψήφια νύφη, έστελνε στην οικογένειά της, «προυξινητί» ή «προυξινήτσις» προσφέροντας τους χρήματα ή πουκάμισο και παντόφλες αντίστοιχα.

        Ο προξενητής, έφερνε τα μαντάτα στους γονείς της νύφης και εάν αυτοί συμφωνούσαν καθόριζαν την ημέρα των αρραβώνων, οι οποίοι γίνονταν στο σπίτι της νύφης. Την ημέρα του αρραβώνα, που συνήθως ήταν Σάββατο, συζητούσαν και για την προίκα και έτσι δεν ήταν σπάνιο να ακυρωθεί κάποιος αρραβώνας μετά από ασυμφωνία. Μετά την συμφωνία της προίκας, άλλαζαν δαχτυλίδια και όριζαν την ημέρα του γάμου που πάντα ήταν Κυριακή.

        Την εβδομάδα πριν τον γάμο, ο γαμπρός δεν μπορούσε να δει την νύφη. Τη Δευτέρα η νύφη έπλενε την προίκα της και έως την Τετάρτη την είχε ετοιμάσει. Την Πέμπτη έπιαναν το προζύμι για να ζυμώσουν την Παρασκευή τα λεγόμενα «κλίκια».

        Μια μέρα πριν τον γάμο, στην αυλή του πατρικού της νύφης έδεναν σχοινιά και άπλωναν τα προικιά της. Το βράδυ, ο γραμματέας της Κοινότητας έφτιαχνε το προικοσύμφωνο καταγράφοντας το σύνολο της προίκας.

        Το πρωί της Κυριακής, της ημέρας του γάμου, τέσσερα αγόρια, δυο από το σόι του γαμπρού και δυο από της νύφης, κάνουν τα καλέσματα σε συγγενείς, φίλους και συγχωριανούς.

        Μετά το ξύρισμα του γαμπρού και το στόλισμα της νύφης, ο γαμπρός μαζί με άλογα περνάει από το σπίτι και παίρνει τον κουμπάρο και μαζί με τα όργανα πηγαίνουν να πάρουν τη νύφη, αλλά και την προίκα της, που στο δρόμο για την εκκλησία, η πομπή χώριζε με την προίκα να κατευθύνεται στο σπίτι των νεόνυμφων.

        Μετά τον γάμο, το ζευγάρι πήγαινε στο σπίτι του γαμπρού όπου την νύφη υποδεχόταν η πεθερά προσφέροντάς της μέλι και βάζοντας της να πατήσει σίδερο.

        Έπειτα ακολουθούσε μεγάλο γλέντι στην πλατεία του χωριού.

Δημοσιεύθηκε: 15/11/2011  15:31
Συντάκτης: Ναταλία Κακάτση

http://www.gamos-guide.gr/paradosiakoi_gamoi/palaioxori_xalkidikis.php


Τραγούδι του γάμου που χορεύεται στο τέλος του είναι το Κλίκι με ιαχές από τους παρευρισκομένους και σε ρυθμό αργό με την συμμετοχή όλων.

Μεσ΄ της νύφης τα λουλούδια τρία πουλάκια κελαηδούσαν
το ΄να λέει τ΄άλλο κλαίει τ΄άλλο κελαηδεί και λέει:
Να ΄χα μάνα της καρδιάς μου
και πατέρα της ψυχής μου
κι αδελφό της αγκαλιάς μου.

ΟΥΙΝΤΕΕΕΕΕΕΕΕ
Τώρα του γαμπρού η μάνα περ΄ φανεύετε και λέει:
΄γω 'χω γιο και άλλη δεν έχει,
΄γω ΄χω δένδρο στην αυλή μου κυπαρίσσι στη γωνιά μου.
Κάθεται κι η μοίρα επάνω και μοιράζει και ταιριάζει και βαριά αναστενάζει.

ΟΥΙΝΤΕΕΕΕΕΕΕΕ
Βρέ πανάθεμά σε μοίρα όπου δεν μοιράζεις ίσια
στα καλά τα παλικάρια δίνεις άσχημα κοριτσιούδια και
στα όμορφα τα κοριτσιούδια δίνει άσχημα παιδούδια.

Ή

ΜΕΣ ΤΗΣ ΝΥΦΗΣ ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ(τετράσημος)

Στίχος:B+

Μουσική: A

Μες της νυ-νυ-φης τα λουλου-νου-δια, τρια πουλα-να-κια κελαηδουσαν,τρια πουλανακια κελαηδου-νου-σαν,το 'να κλε-νε-γει ,τ' αλλο λεει.Το 'να κλε-νε-γει,τ' αλλο λε-νε-γει,τ'αλλο κε-νε-λαηδαει και λεει.Τ'αλλο κε-νε-λαηδαει και λε-νε-γει:(πιριστερα σιργιανιζει σον συριωτικο τον καμπο ,με τα κοκκινα παπούτσια, με τα κίτρινα τιρλικια)να 'χα μα-να-να της ψυχής μου,να 'χα μα-να-να της ψυχής μου και πατε-νε-ρα της καρδιάς μου.Να 'χα μα-να-να της ψυ-νυ-χης μου και πατέρα της καρδιάς μου(και κορμί της αγκαλιάς μου).

ΤΩΡΑ ΤΟΥ ΓΑΜΠΡΟΥ Η ΜΑΝΑ (συρτό)

Στίχος:B+

Μουσική:A

Τωρά του ,τωρα του γαμπρου η μάνα ,περφανε-,περφανευεται και λέγει:'Γω ΄χω γιο ,'γω ΄χω γιο κι αλλη δεν έχει ,΄γω ΄χω δε-,΄γω ΄χω δεντρο στην αυλή μου,΄γω ΄χω δε-,΄γω ΄χω δεντρο στην αυλή μου μου,κυπα-,κυπαρισσι στη γωνια μου.

Κυπα- ,κυπαρισσι στη γωνια μου,καθεται και ….,καθεται ,καθεται και……και μοιρα -,και μοιραζει και ταιριαζει,και μοιρα - και μοιραζει και ταιριαζει ,και βαρια,και βαρια,και βαρια ανεσταζει.Βρε πανα-,βρε παναθεμα σε μοιρα ,απο δε,απο δε μοιραζεις ισια,τ'ομορφα τόμορφα τα παλληκαρια παιρνουν α-παιρνουν ασχημα κορασια.