Κυριακή 4 Μαρτίου 2018

Ο "Σύλλογος Απανταχού Παλαιοχωρινών Χαλκιδικής "Οι Αρχάγγελοι" έχει αξιόλογη μέχρι στιγμής δράση. Συν τοις άλλοις ενισχύει πάντα την κοινότητα στα πολιτιστικά και άλλα έργα (π.χ. ανέγερση μνημείου στην περιοχή "Χαλκού τ' Αλώνι" κοντά στον παλαιό ναό των Παμμέγιστων Ταξιαρχών, όπου αναβιώνει παλιό έθιμο από την εποχή της τουρκοκρατίας κατά την τρίτη μέρα του Πάσχα και αγορά παλαιάς αποθήκης όπου σήμερα στεγάζεται ο παιδικός σταθμός Παλαιοχωρίου.

Χώρος "Τ΄Χαλκού τ΄Αλώνι" με την διαμόρφωση του χώρου με πλακόστρωτο και μαρμάρινης μνημειακής αναμνηστικής στήλης του ιστορικού γεγονότος


Με παραδοσιακή φορεσιά τα μέλη του μεικτού χορευτικού συγκροτήματος της Πολιτιστικής Εταιρείας Παλαιοχωρινών (β΄ περίοδος 1990-1998 , https://moyzas.blogspot.gr/2018/03/blog-post_33.html ) στην εκδήλωση του "Χαλκού τ΄Αλώνι" (1995, https://moyzas.blogspot.gr/2016/05/3.html ) στο προαύλιο χώρο της παλαιάς εκκλησίας του Αρχαγγέλου Μιχαήλ ( https://moyzas.blogspot.gr/2018/02/blog-post_8.html )  με συμμετοχή των εκλεγμένων μελών της τότε Κοινότητας , του Συλλόγου Απανταχού Παλαιοχωρινών και πλήθους κατοίκων. 

Παιδικός Σταθμός

**************************************

ü      Κατασκευή πλακόστρωτου στον χώρο που γίνεται του “Χαλκού τ΄ Αλώνι” και εορτασμός της γιορτής με φαγητά, ομιλίες και χορό το 1995.
ü      Εκδρομή με τα παιδιά των Παλαιοχωρινων Θεσσαλονίκης στο Παλαιοχώρι, πρωινό σε καφετέρια του χωριού,  επίσκεψη στα Στάγιρα στο πάρκο Αριστοτέλη. Το απόγευμα περίπατο στο χωριό στα σοκάκια του, γεύμα στη ψησταριά “το Tζάκι” και επιστροφή στην Θεσσαλονίκη  
Φώτο Άνοιξη 1996 Από αριστερά καθιστοί Ειρήνη Θασίτη , Γιώτα Κων. Θασίτη στο κέντρο Μπογας Δημ. Γεώργιος , Τζιουρζιούμης Θανάσης Τζιουρτζιούμη Γιώτα στο ποιο ψιλό σημείο Θασίτης Κων. Απόστολος, κάτω ακριβώς από αριστερά Μαρία Θασίτη, Κατερίνα Βέλλιου

ü      Μία φορά κάθε χρόνο μαζεύαμε τα παιδιά των Παλαιοχωρινων για γεύμα γνωριμίας σε ψησταριά ή ζαχαροπλαστείο
ü      Ετήσιο χορό σε μεγάλη αίθουσα διασκέδασης, όπου με έξοδα του σωματίου το χορευτικό της Πολιτιστικής Εταιρείας Παλαιοχωρινών και οι γονείς των παιδιών που το συγκροτούσαν μετέβαιναν στον χορό με λεωφορείο και όλα τα έξοδα τους ακόμα και κατά την διάρκεια της διασκέδασης ήταν δωρεά του Συλλόγου μας.
ü      Φωταγώγηση του Κοινοτικού γηπέδου Παλαιοχωρίου με προβολής για νυχτερινές προπονήσεις.
ü      Εκδρομή που αφορούσε κυρίως την νεολαία Παλαιοχωρίου στη Πέλλα, Βεργίνα, Δίον και όλα τα έξοδα ξενάγησης, νερά, αναψυκτικά, φαγητά ήταν δωρεάν.
ü      Ερευνήσαμε  και βρήκαμε ότι στον Ελληνικό χώρο υπάρχουν 62 χωριά με το όνομα Παλαιοχώρι από τα οποία τα 42 είναι ακόμη κατοικήσιμα και προχωρήσαμε μαζί με αυτά σε Ίδρυση του συλλόγου Απανταχού Παλαιοχωρινων.

§         Πήγαμε εκδρομή με το χορευτικό της Πολιτιστικής Εταιρείας Παλαιοχωρινών στο Παλαιοχωρι Γρεβενών και δώσαμε βοήθεια σε είδος για κάθε οικογένεια που είχε πληγεί λόγου σεισμού και σε αυτή την πράξη αλληλεγγύης υπήρχε συμμετοχή και των άλλων Παλαιοχώριων.            
§         Διοργανώσαμε Συνέδριο Απανταχού Παλαιοχωρινων με Αντάμωμα στο Παλαιοχωρι Χαλκιδικης στις 5/6 πανήγυρη Άγιου Αθανασίου με φαγητό, φιλοξενία, συμμετοχή του χορευτικού Καλαμαριάς, του χορευτικού της Πολιτιστικής Εταιρείας Παλαιοχωρινών όπου μετά ακολούθησε γλέντι στην πλατεία του χωριού μας.
§         Για όλες αυτές τις δράσει επισκεφτήκαμε για σύσφιξη σχέσεων, με  την συγκρότηση αντιπροσωπείας, το Παλαιοχώρι  Ημαθείας, το Πλαιοχώρι Καβάλας, το Παλαιοχώρι Τρικάλων και το Παλαιοχώρι Ιωαννίνων.

ü      Προβαίναμε σε Βράβευση κάθε χρόνο των επιτυχόντων μαθητών του Παλαιοχωρίου στο πανεπιστήμιο.
ü      Συμμετείχαμε στις Αποκριάτικές εκδηλώσεις με διοργάνωση Αποκριάτικού Χορού σε νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στο Παλαιοχώρι.
ü      Προχωρήσαμε σε έκδοση ημερολογίου με φωτογραφίες από τοπία και εκδήλωσης του χωριού το οποίο ταχυδρομικά πήγε σε όλα τα μέρη του εξωτερικού όπου υπάρχουν Παλαιοχωρινοί όπως στην Αμερική, Αυστραλία, Βέλγιο, Γαλλία κα   
ü      Κάναμε δωρεά 12 φωτογραφίες με κάδρο 80x60 που εκτίθενται στους χώρους του κοινοτικού καταστήματος.
ü      Ο Σύλλογος παλαιότερα συμμετείχε χρηματικά σε αγορά νεκροφόρας για τις ανάγκες των κατοίκων.
ü      Επίσης συμμετείχε στην αγορά της πρώην Αποθήκης η οποία μετατράπηκε σε παιδικό σταθμό. Κατά την λειτουργία του κτιρίου σε Παιδικό Σταθμό αγοράστηκαν κουρτίνες, μοκέτες και άλλος υλικοτεχνικός απαραίτητος εξοπλισμός.
ü      Προβήκαμε σε οικονομική ενίσχυση συμπατριωτών μας σε περιπτώσεις ανάγκης.

Με την λήξη της θητείας μας ελλείψει εναλλακτικού σχήματος διοίκησης παραδώσαμε τα πρακτικά και τα υπόλοιπα βιβλία που τηρούσαμε στην κοινότητα και το χρηματικό υπόλοιπο του Ταμείου δόθηκε με την μορφή οικονομικής ενίσχυσης στα εν ενεργεία σωματεία του χωριού μας .

Πρόεδροι του Συλλόγου κατά καιρούς ήταν οι:
Κατσοβελος Γεώργιος - Βελλιος Γεώργιος – Αποστολας Νικόλαος - Μπογας Γεώργιος (4 χρόνια)

Τεκμηρίωση - Αφήγηση: Μπογάς Γεώργιος 


Η Πολιτιστική Εταιρεία Παλαιοχωρινών είναι η αρχαιότερη στην Χαλκιδική με έτος ίδρυσης της το 1974. 
Δραστηριοποιήται ιδιαίτερα με εκθέσεις λαογραφικού και ιστορικού περιεχομένου, θεατρικές παραστάσεις, διοργάνωση καρναβαλιού, πολιτιστικές εκδηλώσεις σε τοπικές γιορτές και πανηγύρεις (κουρμπάνι, εκθέσεις φωτογραφίας, διαλέξεις, αναβιώσεις τοπικών εθίμων κα ).

Στην διάρκεια της είχε δύο θαυμαστές περΙόδους: 

Α) 1η Περίοδος, 1974 - 1981
1975 Μπούλες Νάουσας


Βιολί: Καραθανάσης Βασ., Κλαρίνο: Αυγερινός Γεωργ. και πίσω τους από δεξιά προς τα αριστερά: ...
Σιώκος Γ. Αθανάσιος, ο τότε πρόεδρος της ΠΕΠ Σιώκος Γ. Απόστολος, Βούζιος Πέτρος


1977 Από αριστερά: Μιχάλης Πιπιλιάρης, Κίτσα Παπαργυρίου, Αστέριος Ι. Ρίμπας, Στέλλα Παναιρλή, Κωνσταντίνος Βούζιος, Ρούλα Τσούντου, Κούλα Μπακατσιάνου, Δήμητρα Σιώκου



1978 ΕΡΤ3 - Αφιέρωμα στο Παλαιοχώρι
https://moyzas.blogspot.gr/2016/05/1978-3.html


Β) 2η Περίοδος, 1987 - 1998 


Στα πλαίσια της δραστηριότητας της δημιουργήθηκαν:
Ø      3 αξιολογότατα χορευτικά συγκροτήματα,

*/*/







 Φωτο Μαρίνος (Στάγειρα)
Αρχείο: Μακαβού Γ. Κωνσταντίνας (8 φώτο)

Ø      μια θεατρική ομάδα
Ø      και συνέχισε την προσπάθεια για πολιτιστική ανάπτυξη, διατήρηση και καταγραφή της πολιτιστικής κληρονομιάς.
ü      Φτιάχτηκαν στολές παραδοσιακές του Παλαιοχωρίου για άντρες και γυναίκες https://moyzas.blogspot.gr/2016/05/blog-post_33.html στο σύνολο των χορευτικών ομάδων που δημιουργήθηκαν. 


ü      Κατέγραψε τα παραδοσιακά τραγούδια του Παλαιοχωρίου
https://www.palaiochori.gr/2018/02/blog-post_32.html
ü      Είχε συμμετοχή του χορευτικού σε πανελλήνιες εκδηλώσεις όπως το πανελλήνιο αντάμωμα χορευτικών στον Πολύγυρο Χαλκιδικής
ü      Παρουσίασε μια πρωτοποριακή έκθεση στο χώρο εκδηλώσεων της Εκκλησίας των Παμμεγίστων Ταξιαρχών με εκθέματα αντικειμένων καθημερινής χρήσης μιας άλλης εποχής, αντικέιμενα λατρευτικής αξίας, σπάνιων Παλαιοχωρινών Υφαντών (άνοιξαν σεντούκια), παραδοσιακών εργαλείων επαγγελμάτων που χάνονται στον χρόνο κα αντικείμενα λαογραφικής αξίας.
Πολύζος Δ.Κύπρος, Ρίμπας Αθ. Αστέριος, Αρχιμ. Ιγνάτιος Ριγανάς
https://www.palaiochori.gr/2018/06/blog-post_20.html
ü      Η θεατρική ομάδα έδωσε παραστάσεις και ένα διαφορετικό τόνο στα πολιτιστικά δρώμενα του χωριού.
ü      Διοργάνωση κάθε χρόνο αποκριάτικης εκδήλωσης με άρματα και μεγάλο γλέντι στην πλατεία του χωριού μας  

ü      Διοργάνωση και συμμετοχή σε κάθε πολιτιστική, πολιτισμική και θρησκευτική δραστηριότητα του χωριού μας 


Μετά την καθολική αποχή των Παλαιοχωρινών λόγω της κατάργησης της Κοινότητας Παλαιοχωρίου στις 11 Οκτωβρίου 1998  η τότε διοίκηση παρέδωσε στην λαϊκή συνέλευση του Παλαιοχωρίου την σφραγίδα και όλα τα έντυπα του συλλόγου για να χρησημοποιηθεί ως όχημα αυτόοργάνωσης για το χωριό μας. 
Τελικά νομικά το σχήμα ναυάγησε και η ΠΕΠ διατήρησε τον ιστορικό της ρόλο.

συνεχίζεται ....

Super Cup ΕΠΣ Χαλκιδικής: Άρης Παλαιοχωρίου - ΠΟ Τρίγλιας 


*********************************************

ΗΡΑΚΛΗΣ - Άρης Παλαιοχωρίου (HD)

Ο Γηραιός επικράτησε εύκολα 3-1, με πρωταγωνιστή τον Ρόβα, ο οποίος πέτυχε δύο τέρματα.
Οι φιλοξενούμενοι τέλειωσαν το ματς με εννέα παίκτες, καθώς αποβλήθηκαν οι Παπαβράκης (30') και Καρλόπουλος (66').
Αξιοσημείωτο ότι ο Άρης άνοιξε το σκορ, στο 4' με τον Κοττάκη. Ο Ρόβας ισοφάρισε στο 12' σε 1-1, ο Πτηνόπουλος σημείωσε το 2-1 στο 35', ενώ και πάλι ο Ρόβας σκόραρε για το 3-1 στο 70'.
Ηρακλής: Βοσνιάδης, Καραντασιάδης, Καστριτσέας, Κυριακίδης, Ρεβυθόπουλος, Αθανασίου Α., Αθανασίου Π. (90' Ανδρεάκος), Ρόβας (76' Μούδιος), Πτηνόπουλος, Υφαντίδης (56' Σαββελίδης), Παπαδόπουλος.
Αρης Παλαιοχωρίου: Παλαβράκης, Τσιντογιάννης, Αποστολάς, Ταΐρης, Κουκουρώνας, Αποστόλου, Κωτάκης, Κουκουλέκης, Σαμπιασβίλι, Καρλόπουλος, Σιμόνι.

https://www.youtube.com/channel/UCz2m439Zp-Exw8mfNlAbrRQ
https://www.youtube.com/watch?v=_MiUlKEKzf0

*********************************************

ΑΡΗΣ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ-ΗΡΑΚΛΗΣ 0-0

*

*********************************************
Τελικός Κυπέλλου ΕΠΣ Χαλκιδικής | Άρης Παλαιοχωρίου - ΠΟ Ν.Καλλικράτειας 0-2
Στο Αρχείο Πρωθυπουργίας στην Κωνσταντινούπολη σώζονται αρκετά κατάστιχα απογραφής του 16ου αιώνα που φωτίζουν πολλές πλευρές της ιστορίας εκείνης της εποχής σχετικά κυρίως με θέματα δημογραφίας. Ένα από αυτά τα κατάστιχα με αριθμό ΤΤ70 περιέχει στοιχεία για την περιοχή της Θεσσαλονίκης και των Σιδηροκαυσίων. Ορισμένα από τα στοιχεία που καταγράφόνται παρουσιάζονται παρακάτω. Συγκεκριμένα αναφέρεται το χωριό και ο αριθμός των υπαρχόντων νοικοκυριών το έτος 1519.
Άγιος Μάμας 60 χριστιανικά νοικοκυριά.
Άγιος Νικόλαος 28 νοικοκυριά.
Πράβητα 4 νοικοκυριά.
Δαδικός (εγκαταλελειμένο χωριό στην περιοχή της Γαλάτιστας) 63 νοικοκυριά.
Ιερισσός 58 νοικοκυριά.
Γαλάτιστα 415 νοικουριά.
Κρήμνη 77 νοικοκυριά.
Στανός 6 νοικοκυριά.
Βραστά 101 νοικυριά.
Καρκάρα (Σήμαντρα) 42 μουσουλμανικά νοικοκυριά.
Λιάσκοβη (εγκαταλελειμένο χωριό στην περιοχή Σανών-Γεροπλατάνου)25 νοικοκυριά.
Μαριανά 90 νοικοκυριά.
Μεταγγίτσι 67 νοικοκυριά.
Μυριόφυτο (Όλυνθος) 44 νοικοκυριά.
Νικήτη 95 νοικοκυριά.
Ορμύλια 72 νοικοκυρια.
Πολύγυρος 85 νοικοκυριά.
Λιαρίγκοβα (Αρναία)15 νοικοκυριά.
Ραβνά (Πετροκέρασα) 64 νοικοκυριά.
Ρεβενίκια (Μεγάλη Παναγία) 133 νοικοκυριά.
Ρεσετνίκια (Άγιος Πρόδρομος)63 νοικοκυριά.
Σανά 74 νοικοκυριά.
Σοποτνίκια (Ριζά) 92 νοικοκυριά.
Τοπλίκια (Γεροπλάτανος)81 νοικοκυριά.
Δουμπιά 90 νοικοκυριά.
Βαρβάρα 12 νοικοκυριά.
Βατόνια 5 νοικοκυριά.
Βάβδος 108 νοικοκυριά.
Νεοχώρι 39 νοικοκυριά.
Παλαιοχώρι 78 νοικοκυριά.
Ίσβορος 186 νοικοκυριά.

Στην απογραφή δεν αναφέρονται καθόλου χωριά της Κασσάνδρας, ίσως την εποχή εκείνη η Κασσάνδρα να είχε ερημώσει. Επίσης αναφέρονται πολλοί οικισμοί χαμένοι σήμερα, τους οποίους οι περισσότεροι μας αγνοούμε.
Πηγή : http://doumbia-istoria.blogspot.com/2009/11/1519.html  Σάββατο, 14 Νοεμβρίου 2009

Macedonian Press Agency: News in Greek, 99-06-26

[12] ΣΤΗΝ ΟΡΜΥΛΙΑ Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ

Καταχωρήθηκε: 14:55 Ώρα Ελλάδος
Θεσσαλονίκη, 26/06/1999 (MΠΕ) Στο Μοναστήρι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, στην Ορμύλια Χαλκιδικής, μετέβη το μεσημέρι με ελικόπτερο ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος. Ο ηγούμενος και οι καλόγριες της Μονής υποδέχτηκαν τον Αρχιεπίσκοπο, ο οποίος επισήμανε ότι η επίσκεψή του είναι ανεπίσημη και προσωπική όμως γίνεται με την ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχη. Το απόγευμα ο Αρχιεπίσκοπος θα μεταβεί στο Παλαιοχώρι της Αρναίας όπου θα χοροστατήσει σε αρχιερατικό εσπερινό.
Πηγή : http://www.hri.org/news/greek/mpegr/1999/99-06-26.mpegr.html#12


*********************************


Τετάρτη 2 Ιουνίου 1999

ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΡΑΜΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΤΑΙ
Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

     Συνεχίζει την περιοδεία του σε Μητροπόλεις της Βόρειας Ελλάδας ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος. Ο Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας επισκέφθηκε σήμερα την Αρναία και το Παλαιοχώρι της Χαλκιδικής.
     Με τιμές αρχηγού κράτους υποδέχθηκαν σήμερα οι αρχές και οι κάτοικοι της Αρναίας Χαλκιδικής τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο που συνεχίζει την περιοδεία του στις μητροπόλεις των λεγόμενων "νέων χωρών".
     Σε ένδειξη τιμής το δημοτικό συμβούλιο μετονόμασε τον κεντρικό δρόμο της πόλης σε "Πατριάρχη Βαρθολομαίου του Α'", ανακήρυξε τον πατριάρχη σε επίτιμο δημότη και του επέδωσε το Χρυσό Κλειδί της πόλης, τιμή που γίνεται πρώτη φορά σε επίσημο πρόσωπο. Όμως και οι κάτοικοι τίμησαν με το δικό τους τρόπο τον προκαθήμενο της ορθόδοξης πίστης. Κατά την έλευσή του είχαν στολίσει τα μπαλκόνια των σπιτιών τους με παραδοσιακά υφαντά, ενώ οι δημοτικές αρχές του χάρισαν ένα χαλί που είχαν υφάνει γυναίκες επί τουρκοκρατίας.
     Ο κ.κ. Βαρθολομαίος έτυχε θερμής υποδοχής τόσο στην Αρναία όσο και στα χωριά που διέσχισε. Στην Αρναία χοροστάτησε σε δοξολογία που τελέστηκε στον ιερό ναό Αγίου Στεφάνου και στη συνέχεια προέστη της Ακολουθίας των Θυρανοιξίων του Μητροπολιτικού Παρεκκλησίου. Κατόπιν προέβη εις τα αποκαλυπτήρια της προτομής του αοιδίμου Οικουμενικού Πατριάρχου Ιωακείμ του Γ΄ εις τον Ιερό Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών Παλαιοχωρίου. Ο Πατριάρχης Ιωακείμ ο Γ΄ ήταν ένας από τους σημαντικότερους Πρωθιεράρχες της Κωνσταντινουπόλεως και βοήθησε στην ανάπτυξη τόσο του Ελληνικού κράτους όσο και της Εκκλησίας της Ελλάδος.
     Εν τω μεταξύ αντιφωνώντας μετά τη δοξολογία τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αρδαμέριου - Ιερισσού και Αγίου Ορους κ. Νικόδημο αναφέρθηκε στην παρουσία της γενέτειρας του Αριστοτέλη στην περιοχή και της γειτνίασης με το Άγιον Όρος.
    Θερμή υποδοχή επεφύλαξε ο λαός της Δράμας στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος επισκέφθηκε το απόγευμα την ιστορική πόλη, συνοδευόμενος από τον αρχιεπίσκοπο κ. Χριστόδουλο και πολλούς Μητροπολίτες.
     Στην κεντρική πλατεία της Δράμας υποδέχθηκαν τον Παναγιώτατο οι αρχές του νομού και ευρύτερα της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, ενώ ο δήμαρχος της πόλης Μαργαρίτης Τζίμας καλωσόρισε τον κ. Βαρθολομαίο και τα μέλη της συνοδείας του.
     Στον χαιρετισμό του δημάρχου απάντησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο οποίος ευχαρίστησε για τη συγκινητική πράγματι - όπως είπε - υποδοχή της οποίας έτυχε από τον λαό και τις αρχές, ενώ εξέφρασε τη χαρά του που βρίσκεται - όπως τόνισε - σε μια ιστορική και δημιουργική πόλη, όπως είναι η Δράμα. Το βράδυ ο Παναγιώτατος επισκέφθηκε τη γυναικεία Ιερά Μονή της Εισοσυφοινίσης.



Επιφανής Σπαρτιάτης στρατηγός που διακρίθηκε στον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Το 431 π.Χ., πρώτο έτος του Πολέμου, ο Βρασίδας με ένα μικρό σώμα οπλιτών κατόρθωσε να διασπάσει την πολιορκία της Μεθώνης στη Μεσσηνία από τους Αθηναίους και τους συμμάχους τους και να σώσει την πόλη. Το 429 π.Χ. ορίστηκε σύμβουλος του Λακεδαιμόνιου ναυάρχου Κνήμου και πήρε μέρος στη ναυμαχία του Ρίου και της Ναυπάκτου, καθώς επίσης στην αποτυχημένη επίθεση του σπαρτιατικού στόλου κατά του Πειραιά και στη λεηλασία της Σαλαμίνας που ακολούθησε.
Το 427 π.Χ. συνόδευσε το ναύαρχο Αλκίδα ως σύμβουλός του στα νησιά Σύβοτα, όπου ο πελοποννησιακός στόλος νίκησε τον κερκυραϊκό. Το 425 π.Χ. διακρίθηκε ως τριήραρχος κατά την επίθεση του σπαρτιατικού στόλου στα αθηναϊκά οχυρά στην Πύλο, αλλά τραυματίστηκε βαριά και έχασε την ασπίδα του, η οποία τελικά τοποθετήθηκε από τους Αθηναίους στο τρόπαιο που έστησαν για τη νίκη τους στη Σφακτηρία. Το 424 π.Χ. έσπευσε στα Μέγαρα και αποσόβησε την κατάληψη της πόλης από τους Αθηναίους και, λίγο αργότερα το ίδιο έτος, τέθηκε επικεφαλής ενός εκστρατευτικού σώματος από οπλίτες και είλωτες και κατόρθωσε να απελευθερώσει πολλές πόλεις που τελούσαν υπό την κυριαρχία των Αθηναίων στα παράλια της Θράκης (σημερινή Χαλκιδική και ακτές ανατολικής Μακεδονίας), όπως η Άκανθος, τα Στάγειρα, η Άργιλος, η Τορώνη και η Αμφίπολις, οι οποίες προσχώρησαν στη συμμαχία της Σπάρτης.
Το 422 π.Χ. ο Βρασίδας νίκησε τους Αθηναίους, οι οποίοι είχαν εκστρατεύσει στην Αμφίπολη με επικεφαλής το στρατηγό Κλέωνα, αλλά τραυματίστηκε θανάσιμα κατά τη μάχη. Ετάφη στην Αμφίπολη, όπου στο εξής λατρευόταν ως ήρωας και οικιστής της πόλης. Ο ιστορικός Θουκυδίδης, μολονότι ο ίδιος είχε εξοριστεί, επειδή ως Αθηναίος στρατηγός δεν κατόρθωσε να αποτρέψει την κατάληψη της Αμφίπολης από τον Βρασίδα, αναγνώρισε τον τελευταίο ως ανώτερο όλων των στρατιωτικών ηγετών της Σπάρτης και αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο θάρρος του, στη στρατιωτική του ιδιοφυΐα και στην ευγλωττία του.

ΒΡΑΣΙΔΑΣ (; - 422 π.X.)
O στρατηγός Βρασίδας θεωρείται γενικά ο μοναδικός ιδιοφυής στρατιωτικός ηγέτης τον οποίο έχει να επιδείξει η Σπάρτη κατά την περίοδο των δέκα πρώτων χρόνων του Πελοποννησιακού Πολέμου, τον λεγόμενο αρχιδάμειο πόλεμο. Με την ευφράδεια και την προσωπική γοητεία του, ιδιότητες ασυνήθιστες για Σπαρτιάτη, και μάλιστα στρατιωτικό, ο Βρασίδας κέρδισε τον θαυμασμό πολλών από τους συμμάχους της Αθήνας υποβοηθώντας έτσι τις αποστασίες τους προς την πλευρά της Σπάρτης και προετοιμάζοντας το έδαφος για τις εξεγέρσεις άλλων αργότερα, μετά την αποτυχία της αθηναϊκής εκστρατείας κατά των Συρακουσών της Σικελίας.
Ο Βρασίδας διακρίθηκε για πρώτη φορά στη μάχη το 431, όταν έσπευσε στη Μεθώνη της Μεσσηνίας και την έσωσε από τους Αθηναίους που την πολιορκούσαν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας τους στην Πελοπόννησο. Συνέχισε τη δράση του στη Ναύπακτο, στον Πειραιά, στην Κέρκυρα και το 424 ματαίωσε επίθεση των Αθηναίων κατά των Μεγάρων.
Αμέσως μετά ο Βρασίδας ξεκίνησε να διασπάσει την αθηναϊκή αυτοκρατορία στη Βόρεια Ελλάδα. Κατά την εκστρατεία του εκεί κατέλαβε διάφορες πόλεις, όπως την Ακανθο, τη Στάγειρο και τη σημαντικότατη αθηναϊκή αποικία Αμφίπολη. Την άνοιξη του 423 η Αθήνα και η Σπάρτη συνήψαν ανακωχή αλλά ο Βρασίδας αρνήθηκε να εγκαταλείψει τη Σκιώνη και λίγο αργότερα κατέλαβε τη Μένδη.
Τον Απρίλιο του 422 η ανακωχή έληξε και οι Αθηναίοι έστειλαν εκστρατευτικό σώμα υπό τον Κλέωνα να ανακαταλάβει τις πρώην κτήσεις τους στη Βόρεια Ελλάδα τις οποίες τους είχε αφαιρέσει ο Βρασίδας. Με τους επιδέξιους χειρισμούς του ο Βρασίδας συνέτριψε την αθηναϊκή δύναμη στην Αμφίπολη, όπου όμως σκοτώθηκε και ο ίδιος, όπως και ο αντίπαλός του Κλέων.
Αξιοσημείωτη είναι η επιμονή του Βρασίδα να τονίζει προς τους κατοίκους των πόλεων της αθηναϊκής συμμαχίας ότι πήγαινε ως ελευθερωτής τους και ότι δεν είχε άλλη πρόθεση παρά να τους σώσει από τον αθηναϊκό ζυγό. Οι διαβεβαιώσεις αυτές έβρισκαν ανταπόκριση τουλάχιστον σε ορισμένα στρώματα του πληθυσμού τα οποία λαχταρούσαν να απαλλαγούν από την οικονομική αφαίμαξη που εφήρμοζε εις βάρος τους η Αθήνα.
H πολιτική αυτή είχε ως αποτέλεσμα να περιβάλλεται ο Βρασίδας με αισθήματα συμπάθειας από τους πληθυσμούς των πόλεων που κατακτούσε. Χαρακτηριστική απόδειξη αυτών των αισθημάτων ήταν οι τιμές που δαψίλευσαν οι κάτοικοι της Αμφίπολης στον σπαρτιάτη στρατηγό μετά τον θάνατό του λίγο έξω από την πόλη τους. Τον ενταφίασαν στην αγορά, δηλαδή στο κέντρο της πόλης, περιβάλλοντάς τον με τιμές ήρωα, τον ανακήρυξαν οικιστή της πόλης και θέσπισαν προς τιμήν του την εορτή των Βρασιδείων.
Αλλά και στην πατρίδα του, τη Σπάρτη, τιμήθηκε ιδιαίτερα ο Βρασίδας. Θεσπίστηκε και εκεί εορτή των Βρασιδείων και ανεγέρθηκε κενοτάφιό του κοντά στο θέατρο της πόλης.

********************************************


CORNELI NEPOTIS
CHABRIAS

[1] CHABRIAS Atheniensis. Hic quoque in summis habitus est ducibus resque multas memoria dignas gessit. Sed ex his elucet maxime inventum eius in proelio, quod apud Thebas fecit, cum Boeotiis subsidio venisset. 2 Namque in eo victoria fidentem summum ducem Agesilaum, fugatis iam ab eo conducticiis catervis, *** reliquam phalangem loco vetuit cedere obnixoque genu scuto, proiecta hasta impetum excipere hostium docuit. Id novum Agesilaus contuens progredi non est ausus suosque iam incurrentes tuba revocavit. 3 Hoc usque eo tota Graecia fama celebratum est, ut illo statu Chabrias sibi statuam fieri voluerit, quae publice ei ab Atheniensibus in foro constituta est. Ex quo factum est, ut postea athletae ceterique artifices iis statibus in statuis ponendis uterentur, cum ** victoriam essent adepti.

[2] Chabrias autem multa in Europa bella administravit, cum dux Atheniensium esset; in Aegypto sua sponte gessit. Nam Nectenebin adiutum profectus regnum ei constituit. 2 Fecit idem Cypri, sed publice ab Atheniensibus Euagorae adiutor datus, neque prius inde discessit, quam totam insulam bello devinceret; qua ex re Athenienses magnam gloriam sunt adepti. 3 Interim bellum inter Aegyptios et Persas conflatum est. Athenienses cum Artaxerxe societatem habebant, Lacedaemonii cum Aegyptiis; a quibus magnas praedas Agesilaus, rex eorum, faciebat. Id intuens Chabrias, cum in re nulla Agesilao cederet, sua sponte eos adiutum profectus Aegyptiae classi praefuit, pedestribus copiis Agesilaus.

[3] Tum praefecti regis Persae legatos miserunt Athenas questum, quod Chabrias adversum regem bellum gereret cum Aegyptiis. Athenienses diem certam Chabriae praestituerunt, quam ante domum nisi redisset, capitis se illum damnaturos denuntiarunt. Hoc ille nuntio Athenas rediit neque ibi diutius est moratus, quam fuit necesse. 2 Non enim libenter erat ante oculos suorum civium, quod et vivebat laute et indulgebat sibi liberalius, quam ut invidiam vulgi posset effugere. 3 Est enim hoc commune vitium in magnis liberisque civitatibus, ut invidia gloriae comes sit et libenter de his detrahant, quos eminere videant altius; neque animo aequo pauperes alienam opulentium intuuntur fortunam. Itaque Chabrias, cum ei licebat, plurimum aberat. 4 Neque vero solus ille aberat Athenis libenter, sed omnes fere principes fecerunt idem, quod tantum se ab invidia putabant futuros, quantum a conspectu suorum recesserint. Itaque Conon plurimum Cypri vixit, Iphicrates in Thraecia, Timotheus Lesbo, Chares Sigeo; dissimilis quidem Chares horum et factis et moribus, sed tamen Athenis et honoratus et potens.

[4] Chabrias autem periit bello sociali tali modo. Oppugnabant Athenienses Chium. Erat in classe Chabrias privatus, sed omnes, qui in magistratu erant, auctoritate anteibat, eumque magis milites quam, qui praeerant, aspiciebant. 2 Quae res ei maturavit mortem. Nam dum primus studet portum intrare gubernatoremque iubet eo dirigere navem, ipse sibi perniciei fuit. Cum enim eo penetrasset, ceterae non sunt secutae. Quo facto circumfusus hostium concursu cum fortissime pugnaret, navis rostro percussa coepit sidere. 3 Hinc refugere cum posset, si se in mare deiecisset, quod suberat classis Atheniensium, quae exciperet natantis, perire maluit quam armis abiectis navem relinquere, in qua fuerat vectus. Id ceteri facere noluerunt; qui nando in tutum pervenerunt. At ille praestare honestam mortem existimans turpi vitae, comminus pugnans telis hostium interfectus est.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Χαβρίας. Αθηναίος στρατηγός του 4ου αιώνα πχ. Το 392 πχ έκανε επιτυχή επιδρομή κατά της Λακωνίας  και το 388 πχ κατέλαβε την Αίγινα  σκοτώντας σε ενέδρα τον Σπαρτιάτη αρμοστή Γοργώπα. Βοήθησε με δέκα τριήρεις και 800 μισθοφόρους τον βασιλιά της Κύπρου  Ευαγόρα  να πολιορκήσει την Τύρο  και στη συνέχεια το 385 πχ τον Νεκταναβίν  της Αιγύπτου  στην επανάσταση του εναντίον των Περσών. Υστερα, όμως, από απαίτηση του Μεγάλου Βασιλέα ανακλήθηκε στην Αθήνα .

Ο Χαβρίας το 378 πχ υποχρέωσε τον βασιλιά της Σπάρτης 
 Αγησίλαο  να ματαιώσει την επίθεση του εναντίον των Θηβών . Παρέταξε τις δυνάμεις του σε ύψωμα, δίνοντας διαταγή στους οπλίτες  του να τοποθετήσουν μπροστά από τα πόδια τους τις ασπίδες. Αυτή η εικόνα έκανε μέγαλη εντύπωση στους Σπαρτιάτες και στον ίδιο τον Αγησίλαο  που απέφυγε να δώσει μάχη. Το συγκεκριμένο στρατήγημα χάρισε μεγάλη δόξα και φήμη στον Χαβρία, ο οποίος έκτοτε ήθελε οι αναπαραστάσεις του να τον δείχνουν με την ασπίδα στηριγμένη στο γόνατο.

Δύο χρόνια αργότερα το 376 πχ κατάστρεψε σε ναυμαχία τον σπαρτιατικό στόλο στη Νάξο 
, συλλαμβάνοντας 3.000 αιχμαλώτους και λάφυρα αξίας 110 ταλάντων. Με αυτή τη νίκη του επί του σπαρτιάτη ναυάρχου, του Πόλλιδος ποκατέστησε την θαλάσσια κυριαρχία των Αθηναίων στο Αιγαίο . Κατόπιν πήγε στην Θράκη , όπου απελευθέρωσε τα Άβδηρα  από τους βαρβάρους . Το 369 πχ ανέλαβε την στρατηγία του συμμαχικού στόλου στον πόλεμο κατά της Θήβας  και απέκρουσε την επίθεση των Βοιωτών στην Κόρινθο . Δεν κατάφερε, όμως, να σώσει και τον Ισθμό, ο οποίος έπεσε στα χέρια του Επαμεινώνδα .

Κατηγορήθηκε το 366 πχ ότι παρέδωσε τον Ωρωπό 
 στους Θηβαίους, αλλά αθώωθηκε. Μετά την μάχη της Μαντινείας  βοήθησε τον Αιγύπτιο Ταχώ στην άτυχη ναυμαχία με τον περσικό στόλο. Οι Αθηναίοι το 358 πχ έστειλαν τον Χαβρία στην Θράκη  για να υποστηρίξει τον Κερσοβλέπτη  και να επιβάλει την συναμολογείσα συνθήκη του Χαρίδημου . Επειδή, όμως, δεν του χορηγήθηκαν οι απαραίτητες δυνάμεις για την επιτυχία ενός τέτοιου εγχειρήματος πολύ λίγα κατόρθωσε.

Επεσε μαχόμενος στο λιμάνι της Χίου 
 το 355 πχ κατά το συμμαχικό πόλεμο , διότι δεν θέλησε να εγκαταλείψει το κατεστραμμένο πλοίο του. Ο Χαβρίας ήταν ένας από τους κορυφαίους στρατηγούς της εποχής του μαζί με τον Ιφικράτη και τον Τιμόθεο, ενώ διακρινότανε για την μετριοπάθεια του χαρακτήρα του. Ο περιηγητής Παυσανίας  είδε τον τάφο του στον Κεραμεικό , ο οποίος ήταν δίπλα στα μνήματα του Περικλή  και του Θρασύβουλου .


Σχετική Βιβλιογραφία

·                     Ξενοφών, «Ελληνικά»
·                     Διόδωρος Σικελιώτης, «Ιστορική Βιβλιοθήκη»
·                     Πολύαινος, «Στρατηγήματα»
·                     Πλούταρχος, «Βίος Αγησιλάου», «Βίος Φωκίωνος»
·                     Παυσανίας, «Αττικά»

Πηγή : Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια "Γνώσις"      http://www.gnwsis.gr/pmwiki.php?n=Main.%CE%A7%CE%91%CE%92%CE%A1%CE%99%CE%91%CE%A3