Η ΠΥΡΠΟΛΗΣΗ ΚΑΙ ΛΕΗΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ
Περι τό μεσονύκτιον τής 14ης Αυγούστου (1948) πολυμελής συμμορία έπέδραμε κατά του Παλαιοχωρίου ανατολικώς Άρναίας. Παρά τήν προβληθΕΐσαν άντίστασιν ύπό τών άνδρών τοϋ σταθμού Χωροφυλακής και τής ΜΑΥ, οι συμμορίται είσ•ήλθον είς τόν χωρίον και προέβησαν εις τήν λεηλασίαν ΟΙΚΙών και καταστημάτων, καταστροφάς και έμπρησμούς, παραδώσαντες εις Τό πύρ άνω Τών όγδοήκοντα οΙκιών. Κατά τάς διεξαχθείσας συμπλοκάς έφονεύθησαν 2 χωροφύλακες και 4 άνδρες MAY, Ετραυματίσθησαν 10 άνδρες ΜΑY και 2 γυναίκες και απήχθησαν 10 χωρικοί. Κατά τήν άποχώρησίν των οι συμμορϊται έγκατέλειψαν 6 νεκρούς.
"Ο Ελληνικός Στρατός κατά τον αντισυμμοριακόν αγώνα (1946-1949), Επιχειρήσεςι του ΄Γ Σώματος Στρατού (1947-1949), εκδ. Διεύθυνση Ιστορίας Σταρτού, 1976"
ο Αθανάσιος Γεωρ. Σιώκος, ο Γεώργιος Χρισ. Πολύζος, ο Αστέριος Εμμαν. Σίσυλας με την κουνιάδα του Πηνελόπη Ν. Ράϊκου (κάηκαν ζωντανοί), ο Κων/νος Αθαν. Αραμπατζης, ο Νικόλαος Αγγ. Βλαχός
ΚΑΙ 91 πυρπολημένα/κατεστραμμένα ολοσχερώς σπίτια.
-> Η πρώτη σοβαρή διείσδυση στον Άθω έγινε στις 23 Απριλίου 1947,
από 42 μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ με επικεφαλής τον Κώστα Παπαγεωργίου (Παπαγιώργη). Απομόνωσαν τους χωροφύλακες του σταθμού της Δάφνης και κατέλαβαν το τελωνείο και το ταχυδρομείο. Το μεσημέρι της επόμενης μέρας, αφού συγκέντρωσαν τρόφιμα, είδη ένδυσης και υγειονομικό υλικό επιτάξανε το πετρελαιοκίνητο «Άγιος Νικόλαος» και προσπάθησαν να περάσουν στην Αρκούδα της Χαλκιδικής. Καταδιώχθηκαν όμως από χωροφύλακες και υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν μέρος των εφοδίων που είχαν συγκεντρώσει. Σύμφωνα με τη Χωροφυλακή οι απώλειες του ΔΣΕ ήταν δύο νεκροί και δύο τραυματίες. Αντίθετα μαχητές της ομάδας Παπαγεωργίου σε μεταγενέστερες αφηγήσεις τους βεβαίωναν ότι δεν είχαν απώλειες.
Στις 22 Απριλίου 1948 τμήματα του ΔΣΕ εμφανίστηκαν στο «σέρβικο» μοναστήρι του Χιλανδαρίου και στη 5 Αυγούστου στη μονή Εσφιγμένου.
-> Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΚΑΡΥΩΝ 16/10/1948
Η σημαντικότερη όμως μάχη ήταν αυτή που διεξάχθηκε την αυγή της 16/10/1948 από 100 περίπου ένοπλους αντάρτες που ήταν τμήμα της VI Μεραρχίας του ΔΣΕ.
(!!!) Ημερόδρομος 2017 : Επιχειρήσεις μόνο για εξεύρεση τροφίμων
"Τον Οκτώβριο του 1948, παραμονή της γιορτής του Αγίου Διονυσίου, έγινε η μεγαλύτερη μάχη στο Άγιον Όρος στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου. Τετρακόσιοι άνδρες και γυναίκες του ΔΣΕ περικύκλωσαν τις Καρυές. Κύριοι στόχοι τους ήταν το διοικητήριο μέσα στο οποίο βρισκόταν ο πολιτικός διοικητής Π.Παναγιωτάκος και το κτίριο της υποδιεύθυνσης Χωροφυλακής. Στόχος τους ήταν η συγκέντρωση τροφίμων και η μεταφορά τους στον Κάκαβο όπου βρισκόταν η κύρια δύναμη της 6ης Μεραρχίας του ΔΣΕ. Σύμφωνα με τη Χωροφυλακή στις συγκρούσεις τραυματίστηκε ένας χωροφύλακας , ενώ από τους μαχητές του ΔΣΕ σκοτώθηκαν δύο και τραυματίστηκαν πέντε, ανάμεσά τους και ο Κώστας Παπαγεωργίου.
Οι μαχητές και οι μαχήτριες του ΔΣΕ έμειναν στις Καρυές 36 ώρες. Τροφές πήραν από τις μονές Βατοπεδίου και Ιβήρων, καθώς και από κελιά της περιοχής. Ακόμη έκαναν αναγκαστική στρατολόγηση πολλών λαικών εργατών.
Κατά την υποχώρησή τους από την χερσόνησο του Άθω δέχθηκαν επίθεση από αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας και από πλοία του Πολεμικού Ναυτικού, με αποτέλεσμα να υποστούν μεγάλες απώλειες και να χάσουν σημαντικές ποσότητες από τα τρόφιμα που μετέφεραν. Επίσης πολλά τρόφιμα βρέθηκαν σε κρύπτες όπου τα είχαν φυλάξει οι αντάρτες. Στην «Καθημερινή» της 20ης Οκτωβρίου 1948 δημοσιεύτηκε η παρακάτω είδηση, γραμμένη στη γλώσσα της εποχής: «Κατά την εξερεύνησιν της περιοχής νοτίως του ακρωτηρίου Αράπης του Άθω ανευρέθησαν 2000 οκάδες ελαίου και 400 οκάδες σάπωνος κεκρυμμέναι υπό των συμμοριτών εις την άμμον. Τα ανευρεθέντα είδη θα διανεμηθούν εις τον πληθυσμόν».
Οκτώ ημέρες μετά στις 28 Οκτωβρίου μια άλλη είδηση που δημοσιεύεται στην ίδια εφημερίδα αναφέρεται στις απώλειες του ΔΣΕ: «Κατά τηλεγράφημα εκ Πολυγύρου Χαλκιδικής εις Άγιον Νικόλαον ανευρέθη υπο των εθνικών δυνάμεων πρόσφατος ομαδικός τάφος συμμοριτών. Καθ’ ομολογίαν του παραδοθέντος Αλεξάνδρου Καραμπάστου του συγκροτήματος Παπαγεωργίου, πρόκειται περί φονευθέντων συμμοριτών του συγκροτήματος τούτου, το οποίον κατά τας τελευταίας συμπλοκάς υπέστη μεγάλη πανωλεθρία άνευ προηγουμένου». "
-> ΕΠΙΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΑΜΥΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ
Στις 22/4/1948 30 αντάρτες εισήλθαν στο ΑΟ και λεηλάτησαν την
Ι. Μ. Χιλιανδαρίου.
Στις 5/8/1948 ο καπετάν Παπαγεωργίου με ομάδα από ενόπλους
λεηλάτησε την Ι. Μ. Εσφιγμένου.
Στις 18/10/1948 ο καπετάν Παπαγεωργίου λεηλάτησε την Ι. Μ.
Καρακάλλου.
Στις 8/11/1948 ο καπετάν Παπαγεωργίου λεηλάτησε την Ι. Μ.
Φιλοθέου.
Στις 17/11/1948 ο καπετάν Παπαγεωργίου προσπάθησε να
λεηλατήσει την Ι. Μ. Ζωγράφου (Βουλγάρικο) η επίθεση αυτή αποκρούστηκε από
δύναμη της Χωροφυλακής που φρουρούσε την Μονή (ο λόγος που φρουρείτε ειδικά η
Βουλγάρικη Μονή πιο επιμελώς είναι καταφανής, μια ενδεχόμενη λεηλασία της θα
έδινε αφορμή να εγείρουν αξιώσεις οι Βούλγαροι για διεθνοποίηση του ΑΟ).
Όλο το 1948 η κατάσταση στο ΑΟ ήταν ρευστή.
Στις 3/12/1948 το ΓΕΣ ζήτησε την εκκαθάριση της περιοχής και
προς τούτο ενισχύθηκαν με δυνάμεις Χωροφυλάκων και εφόδια. Μετά την ενίσχυσή
τους οι Χωροφύλακες επιτέθηκαν και αιφνιδίασαν τις αντάρτικες ομάδες, με τον
τρόπο αυτό επιτεύχθηκε η εκκαθάριση του ΑΟ από τις δυνάμεις του ΔΣΕ.
Ταυτόχρονα οχυρώθηκε το στενό του Ξέρξη από δύναμη Στρατού
Χωροφυλακής και ΜΑΔ, ενώ πλοία του στόλου περιπολούσαν στην περιοχή.
Το 1949 έμεινε ισχυρή δύναμη Χωροφυλακής από 160 αξιωματικούς
και οπλίτες και 40 ΜΑΔ, εφεδρικά δε είχαν οργανωθεί μεταβατικά αποσπάσματα που
περιπολούσαν στην περιοχή. Από το καλοκαίρι του 1949 η δύναμη αυτή άρχισε να
μειώνεται.
Στις 10/6/1949 μια δύναμη από 150 ενόπλους του ΔΣΕ με
επικεφαλής τον ο καπετάν Παπαγεωργίου προσπάθησε να εισβάλει στο ΑΟ αλλά
αποκρούστηκε στο στενό του Ξέρξη. Κατά την επίθεση οι αντάρτες κατέλαβαν 2
φυλάκια στο χωριό Νέα Ρόδα που τα αποτελούσαν ΜΑΔ. Οι επιτιθέμενοι μπήκαν στο
χωριό Νέα Ρόδα πήραν τρόφιμα και ζώα, αλλά στις 3 μ.μ. αναγκάστηκαν να
υποχωρήσουν προς Γομάτι υπό τους κανονιοβολισμούς του Φ Τ 12 και του ν/κ
Κάλυμνος. Στη συνέχεια ανέλαβε η αεροπορία.
Με την μάχη αυτή έκλεισε για το ΑΟ το κεφάλαιο εμφύλιος, δεν
υπήρξε άλλη ενόχληση του Άθωνα από τον ΔΣΕ.
Ο πρωταγωνιστής των αντάρτικων επιθέσεων ο καπετάν
Παπαγεωργίου συνελήφθη στις 8/1/1950 στο χωριό Μεγάλη Παναγιά και εκτελέστηκε.
η Αιμοσταγής δράση του Κώστα Παπαγεωργίου και των Συμμοριτών του στην Χαλκιδική στα 1947-1949
Περισσότερα στο:
Στην περιοχή της Χαλκιδικής δρούσε η 20η Ταξιαρχία του ΔΣΕ που υπάγονταν στην 6η Μεραρχία Κεντρικής Μακεδονίας διοικητής της οποίας ήταν ο Γιώργης Ερυθριάδης (Πετρής, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, πέθανε κρατούμενος στο νοσοκομείο των φυλακών Χανίων – ουσιαστικά εξοντώθηκε- τον Ιανουάριο του 1963). Η 20η Ταξιαρχία έδρασε σε μια ευρύτατη περιοχή από το Άγιον Όρος, τη Χαλικιδική, τα Κερδύλια και τη Νιγρίτα μέχρι και τα Κρούσια του Κιλκίς. Διοικητής της ήταν ο Γιάννης Βασιλειάδης και πολιτικός επίτροπος ο Λάκης Ζαχαριάδης. Στα τρία τάγματά της που δρούσαν στα Κερδύλια, τα Κρούσια και τη Χαλκιδική διοικητές διετέλεσαν οι Κώστας Παπαγεωργίου, Νίκος Αμπελάς (τον συναντήσαμε στο Άγιον Όρος στους λίγους μήνες της παρουσίας εκεί του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ), Κόλιας Νικητίδης, Οδυσσέας Παλληκαρίδης, Γιάννης Αυγητίδης κ.α.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΣΥΜΜΟΡΙΑΚΟΝ ΑΓΩΝΑ (1946-1949) - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Γ΄ ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ (1947-1949)
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://www.scribd.com/document/195788701/%CE%91%CE%9D%CE%A4%CE%99%CE%A3%CE%A5%CE%9C%CE%9C%CE%9F%CE%A1%CE%99%CE%91%CE%9A%CE%9F%CE%A3-%CE%91%CE%93%CE%A9%CE%9D-%CE%95%CE%A0%CE%99%CE%A7%CE%95%CE%99%CE%A1%CE%97%CE%A3%CE%95%CE%99%CE%A3-%CE%93-%CE%A3%CE%A9%CE%9C%CE%91%CE%A4%CE%9F%CE%A3-%CE%A3%CE%A4%CE%A1%CE%91%CE%A4%CE%9F%CE%A5
Φωτογραφίες του Γιώργη Ερυθριάδη και της γυναίκας του Έλλης σε διάλειμμα της δίκης τους το 1960. Μαζί τους η αδελφή του Ευλαλία και ο ανιψιός του Νίκος Ελευθεριάδης.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠεριγραφή
Ο Γ. Ερυθριάδης, γεννήθηκε το 1910. Από παιδί ακόμη, έζησε και ανδρώθηκε στους εργατικούς και λαϊκούς αγώνες στη Νάουσα, όπου ανέπτυξε πλούσια συνδικαλιστική και κομματική δράση μέσα από τις γραμμές της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ.
Στη δικτατορία Μεταξά, ο Ερυθριάδης δούλεψε παράνομα, χρησιμοποιώντας το όνομα Πέτρος. Από τότε αυτό το όνομα, Πετρής, έγινε σχεδόν συστατικό του ονόματός του και μ’ αυτό τον συναντάμε σε πολλά έγγραφα της ιστορίας του ΚΚΕ. Υπήρξε μέλος και Γραμματέας του Μακεδονικού Γραφείου της Κομματικής Οργάνωσης Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια της Κατοχής έως την Απελευθέρωση.
Πολέμαρχος του ΔΣΕ, συμμετείχε ως μέλος του Πολεμικού Συμβουλίου στο ένδοξο αυτό έπος, ανέλαβε διοικητής της 20ης Ταξιαρχίας και αργότερα διοικητής της 6ης Μεραρχίας του ΔΣΕ, που δρούσε στην Κεντρική Μακεδονία. Μετά την υποχώρηση του ΔΣΕ, ο Ερυθριάδης πέρασε στην πολιτική προσφυγιά.
Ξαναβρέθηκε στην Ελλάδα παράνομα, ως μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος, με αποστολή την καθοδήγηση των παράνομων Κομματικών Οργανώσεων. Συνελήφθη το 1960 και την ίδια χρονιά αρχίζει στο Διαρκές Στρατοδικείο της Αθήνας η δίκη 12 στελεχών του ΚΚΕ με την κατηγορία της «κατασκοπείας».
Στο τυποποιημένο κατηγορητήριο αναφέρονταν πως οι κατηγορούμενοι «εισήλθον εις την Ελλάδα εκ χωρών του παραπετάσματος με σκοπόν τη διενέργειαν κατασκοπείας διά λογαριασμόν ξένης δυνάμεως». Οι Ρούλα Κουκούλου, Αύρα Παρτσαλίδου, Κώστας Φιλίνης, Γιώργης Ερυθριάδης, Έλλη Ερυθριάδου και Κώστας Τριανταφύλλου καταδικάζονται σε ισόβια μια βδομάδα αργότερα.
Ο Ερυθριάδης μεταφέρθηκε στις φυλακές Ιτζεδίν, όπου, αν και βαρειά άρρωστος, τον έκλεισαν επί 17 μήνες στην απομόνωση αυτού του κάτεργου όπου και άφησε την τελευταία του πνοή στις 21 Γενάρη 1963.
Από τα 35 χρόνια της ζωής του στο Κόμμα και τη Νεολαία του, ο Ερυθριάδης πέρασε 15 χρόνια στις φυλακές και στις εξορίες, 6 στα βουνά, 4 στην παρανομία, 5 στην πολιτική προσφυγιά και τα άλλα 5 μεταξύ νόμιμης και μισοπαράνομης δράσης. Έτσι κύλησε όλη η αγωνιστική του πορεία που ξεκίνησε από τα εφηβικά του χρόνια και διάρκεσε ως τα 53 του.
Συνεισφέρων
Νίκος Ελευθεριάδης (ανιψιός Γιώργη Ερυθριάδη)
Δικαιώματα
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
http://arxeio.kke.gr/document/117.
(Από τον «Ερμή»)
ΑπάντησηΔιαγραφή«Μπορούμε να πούμε νησί και το Άγιον Όρος, επειδή είναι απομονωμένο;»
Ο Ερμής γέλασε.
«Απομονωμένο είναι τώρα, που ο κόσμος δεν χρησιμοποιεί τα πόδια του αλλά αυτοκίνητα. Εκείνα τα χρόνια μπαινόβγαινε πολύς κόσμος, από τη γειτονική Χαλκιδική»
«Είχε ΔΣΕ και η Χαλκιδική;»
«Ναι. Εκεί έδρασε μια ταξιαρχία των ανταρτών. Τον Ιούλιο του ’47 είχε διακόσιους δέκα μάχιμους. Επειδή ο τόπος ήταν μικρός δεν είχαν σταθερές εγκαταστάσεις, ήταν συνεχώς σε κίνηση και απόκρυψη. Τους βοηθούσαν ολιγομελείς ομάδες, σε σταθερές μικρές βάσεις, τις γιάφκες, αλλά είχαν τα συνηθισμένα άλυτα προβλήματα με τα πυρομαχικά, τα τρόφιμα και τους τραυματίες. Την άνοιξη του ’49 υπήρχαν ακόμα τριακόσιοι, αλλά το φθινόπωρο είχαν μείνει μικρές ομάδες που πάλευαν για τη επιβίωση. Κινούνταν ως τα Κερδύλια, τη Νιγρίτα και τα Κρούσια του Κιλκίς. Και φυσικά, στο Άγιον Όρος»
Advertisements
REPORT THIS ADΑΠΟΡΡΗΤΟ
«Τι έκαναν οι αντάρτες στο Άγιον Όρος;»
«Στόχος τους ήταν η εξουδετέρωση των χωροφυλάκων. Στο Όρος δεν πήγε στρατός, για να μη δημιουργηθούν διεθνείς περιπλοκές, αφού υπάρχουν Βουλγάρικο, Σέρβικο και Ρώσικο μοναστήρι. Σκοπός, η ανεύρεση τροφίμων και εφοδίων. Και η στρατολόγηση»
«Καλογήρων;»
Ο Ερμής γέλασε.
«Το Όρος ήταν γεμάτο λαϊκούς, που είχαν καταφύγει εκεί με τα ζώα και τα κοπάδια τους. Η πρώτη εισβολή έγινε τον Απρίλη του ’47. Τον Οκτώβρη του ’48 έγινε μια γερή σύγκρουση στις Καρυές. Τότε μπήκαν στο Άγιον Όρος και γυναίκες, μαζί με τον Παπαγεωργίου. Χτυπήθηκαν αρκετά μοναστήρια, από τα οποία οι αντάρτες έπαιρναν ό,τι τους χρησίμευε. Μόνο στο Βουλγάρικο απέτυχαν, γιατί το φρουρούσε ισχυρή δύναμη της Χωροφυλακής. Το μεγάλο πρόβλημα για τους αντάρτες ήταν το ναυτικό, που τους εντόπιζε εύκολα κατά την αποχώρησή τους και τους χτυπούσε από τη θάλασσα. Μετά τους αναλάμβανε η αεροπορία. Το Δεκέμβρη του ’48 ενισχύθηκαν οι φρουρές της Χωροφυλακής, ενώ οχυρώθηκε το στενό του Ξέρξη, στα Νέα Ρόδα. Τον Ιούνιο του ’49 ο Παπαγεωργίου προσπάθησε να περάσει, αλλά αποκρούστηκε. Έτσι το Άγιον Όρος δεν ενοχλήθηκε πλέον από τον ΔΣΕ»
«Ο Παπαγεωργίου τι απόγινε;»
«Συνελήφθη τον Γενάρη του ’50 κοντά στο χωριό του. Τον δολοφόνησαν αιχμάλωτο με βασανιστήρια χωροφύλακες και παρακρατικοί. Είναι κι αυτός τοπικός θρύλος στη Χαλκιδική, όπως και ο καπετάν Ανάποδος στην Εύβοια. Κάποιοι ντόπιοι ισχυρίζονται ότι δεν σκοτώθηκε, όπως κι ο Ανάποδος. Το ίδιο που λένε στα χωριά της Ρούμελης για τον Βελουχιώτη»
«Αλλά;»
«Αλλά τον έφεραν στο χωριό του, τη Μεγάλη Παναγία, μέσα σε τσουβάλι και τον έδειξαν στους χωρικούς για να πειστούν ότι πέθανε. Σε άθλια κατάσταση, γιατί εκτός από τα βασανιστήρια που του είχαν κάνει, χρειάστηκε να τον ξεθάψουν για να τον κουβαλήσουν από το βουνό στο χωριό»
«Δεν μπόρεσε να διαφύγει; Η Χαλκιδική δεν είναι τόσο μακριά από τα σύνορα»
«Μάλλον υπήρχε κι άλλο πρόβλημα. Η ηγεσία τον υποπτευόταν για πράκτορα. Το είχε αναφέρει ο ίδιος ο Ζαχαριάδης σε μια κομματική διαδικασία, τον Οκτώβρη του 1950. Για τον Παπαγιώργη της Χαλκιδικής που φαίνεται πως ήταν πράχτορας του εχθρού… Αυτό μάλλον σημαίνει ότι ο Παπαγεωργίου είχε εκφράσει αντιρρήσεις ή κριτική για τη στρατηγική του ΔΣΕ, γιατί φυσικά δεν ήταν πράκτορας»
«Υποθέτω ότι και οι άλλοι αντάρτες στη Χαλκιδική είχαν παρόμοιο τέλος»
Ο Ερμής κούνησε το κεφάλι.
«Η Χαλκιδική ήταν σκληρός τόπος για όλους. Οι φόνοι και τα κοψίματα των κεφαλιών, κάποιες φορές σε ζωντανούς, είχαν αρχίσει με τους διωκόμενους στα 1945. Η Χαλκιδική είχε σταθερά τον ίδιο αριθμό σκοτωμένων, από το 1946 ως το 1949, μεταξύ σαράντα και πενήντα. Κι από τις δύο πλευρές, αν και όχι ανάλογα»
https://greekcivilwar.wordpress.com/2017/10/13/gcw-1474/#more-16208