Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2022

 

Γιά τόν Ἰωάννη Κολοβό μαθαίνουμε ἀπό τό βίο τοῦ Ὁσίου Εὐθυμίου τοῦ Νέου (898). Πρόκειται γιά μιά σημαντική καί ἰσχυρή προσωπικότητα τοῦ τέλους τοῦ 9ου αἰ., τόν σεβόταν καί ὁ Αὐτοκράτορας Βασίλειος Α΄ ὁ Μακεδών (883). Ἦταν προστάτης τῶν μοναχῶν τοῦ Ἄθω, τούς ὁποίους ὑπεστήριζε.

Ἡ μονή Κολοβοῦ εἶναι ἀπό τά πρῶτα ὀργανωμένα μοναστήρια στή Χαλκιδική. Εἶναι ἀρχαιότερη ἀπό τά μοναστήρια τοῦ Ἁγίου Ὄρους κατά ἕνα περίπου αἰώνα. Ἔπαιξε σπουδαῖο ρόλο, ἰδίως στά τέλη τοῦ 9ου καί στίς ἀρχές τοῦ 10ου αἰ., στήν ἀνάπτυξη τῆς Ἀθωνικῆς Πολιτείας καί ἀνακηρύχθηκε αὐτοκρατορικό Μοναστῆρι. Εἶχε μεγάλη περιουσία ἀπό τήν συγχώνευση πολλῶν Μονῶν τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς. Ἀπό τό 980 γίνεται μετόχι τῆς Μονῆς Ἰβήρων. Τό 1329 ἦταν ἤδη σέ ἐρειπιώδη κατάσταση.Στους Συναξαριστές βρίσκουμε αρκετές σοφές συμβουλές του.
Πηγή: http://im-ierissou.gr/index.php/2013-08-14-16-19-29/88-2013-12-04-11-25-47/191-2013-12-04-11-54-02

Με αφετηρία 

Actes de X é r o p o t a m o u : J. Bompaire, Actes de Xéropotamou, Archives de l'Athos III, Παρίσι 1964
ΚΑΙ
 το
Κωνσταντίνου Περγαμηνού και Γεώργιος Φαρισαίος παραδίδουν στην Ι.Μ. Ξηροποτάμου τον Περιορισμό των αγαθών της στα χωρία Συμεών, Κοντογρίκου και Κοσλά στην Χαλκιδική στα1320/1321,
την γλωσσική ανάλυση της λέξης Κάκαβος,
το τι εντοπίζει ο Θεοδωρίδης Π. 1981, μιλά ο Σμυρνάκης στα 1903, επαληθεύει Καραμανίδου Α. το 1991,
η γεωγραφικής οριοθέτηση της Μονής Κολοβού έχει τα εξής χαρακτηριστικά τα οποία μένει να επαληθεύσει η αρχαιολογική σκαπάνη αν δεν καταστράφηκαν ΟΛΟΣΧΕΡΩΣ.

* Κάκαβος:

α) όρος αυτός έχει την ίδια ετυμολογία με τη σούπα κακαβιά, εν τέλει από το αρχαιοελληνικό κακκάβη «τρίποδη χύτρα» (συνέχισε ως ουδέτερο *κακκάβιον > κακκάβι).

β) με βάση την εκδοχή [α] η ΠΑΛΙΑ ΚΑΘΕΔΡΑ ΤΗΣ ΚΟΛΟΒΟΥ
που μας μιλά ο Σμυρνάκης Γεράσιμος, Το Άγιον Όρος, 1903 

  

και εντοπίζει ο Θεοδωριδη Π. στον "Πίνακα τοπογραφίας του Αγιορειτικού παραγωγικού χώρου" (Κληροομία τ.13 Θεσσαλονίκη, 1981)

επαληθεύει η Άννα Καραμανίδου στα Βυζαντινά Μονύδρια στην Χαλκιδική 



Πηγή: The holy monastery of St John Colobus Ierissos, Byzantine 16 (1991) 396-399 / Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Κολοβού Ιερισσός, Βυζαντινά 16(1991) 396-399γ)

γ) το Μετόχι "ΝΤΑΜΠΙΖ" της Μονής Ιβήρων, 937,728 στρεμμάτων, που με αναγκαστική απαλλοτρίωση χωρίς να προσφύγει η Μονή στο ΣΤΕ για ακύρωση, είναι ... ο χώρος απόθεσης που θα δέχεται 23.500.000 τόνους βιομηχανικών αποβλήτων εμπλουτισμού από το μεταλλείο των Σκουριών. και
δ) Παραφθορά στο λατινικό Άκβα (Acqua) λόγω των πολλών υδάτων εκ των πηγών που την περιβάλλουν. (σλαβικής καταγωγής;).

/*/


Άγιος Ιωάννης Κολοβός. (Ψηφιδωτό). Μονή Οσίου Λουκά Βοιωτίας.

/*/




Η Συμβολή του οσίου Ευθυμίου του νέου στην εμφάνιση και οργάνωση του μοναχισμού στη Χαλκιδική.
Anna Karamanidou. 

/*/


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Άννα Καραμανίδου, Βυζαντινά Μονύδρια στην Χαλκιδική 

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Όσιος Ευθύμιος ο Νέος

Τη μνήμη του Οσίου Ευθυμίου του Νέου τιμά στις 15 Οκτωβρίου η Εκκλησία μας.
Καταγόμενος από ένα χωριό κοντά στην Άγκυρα, όπου γεννήθηκε το 824, έλαβε το όνομα Νικήτας. Επτά ετών ορφάνεψε από πατέρα και τον ανέθρεψε η μητέρα του, η οποία τον κατήχησε στην ορθόδοξη πίστη και στην προσκύνηση των εικόνων. Παρ’ ότι από παιδί ποθούσε να γίνει μοναχός ενέδωσε στις παρακλήσεις της ευλαβούς μητέρας του, παντρεύτηκε και απέκτησε μια κόρη. Μια μέρα με πρόφαση ότι πήγαινε να βρει τα άλογά του που χάθηκαν αποχαιρέτησε την οικογένειά του και κατέφυγε στην έρημο. Έφτασε σε ηλικία 18 ετών στο όρος Όλυμπος της Βιθυνίας, το οποίο, χάρη σε μορφές όπως οι άγιοι Ιωαννίκιος, Πέτρος της Ατρώας και Θεοφάνης ο Ομολογητής, ήταν την εποχή εκείνη το πιο σημαντικό μοναστικό κέντρο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Ο Νικήτας αρχικά εγκαταβίωσε κοντά στον άγιο Ιωαννίκιο και μετά πήγε υποτακτικός στον Θεόδωρο, έναν γέροντα που ζούσε στην ερημία.

Εκεί εκάρη μοναχός (842) και έλαβε το όνομα Ευθύμιος.

Έπειτα, αφού πέρασε δεκαπέντε ακόμη χρόνια στο πλησιέστερο κοινόβιο, τη Μονή των Πισσαδηνών, για να ολοκληρώσει την ασκητική διαπαιδαγώγησή του, φεύγει για να εγκατασταθεί στον Άθωνα στις αρχές του 859.

Εκεί συνδέθηκε με τον Αρμένιο μοναχό Ιωσήφ και έζησε σε αυστηρά άσκηση μέσα σ’ ένα σπήλαιο για τρία χρόνια.

Ήταν το έτος 862 όταν εξήλθε από το σπήλαιο και είδε συγκεντρωμένους έξω απ’ αυτό πολλούς μοναχούς. Αυτοί θα αποτελέσουν και τον πυρήνα των πρώτων μαθητών του.

Σε λίγο όμως εγκατέλειψε το Όρος (863) και μετέβη στον Όλυμπο για να παραλάβει και να γηροκομήσει τον γέροντά του Θεόδωρο που ήταν ασθενής.

Η υγεία του Θεόδωρου χειροτέρευε, σε σημείο που δεν ήταν πια δυνατόν να του παρασχεθεί η απαιτούμενη ιατρική βοήθεια και τότε ο Ευθύμιος μετέφερε τον γέροντά του έξω από το Όρος σε κελλί στα Μακρόσινα, τοποθεσία πλησίον των Βραστάμων.

Η κατάσταση του Θεοδώρου όμως χειροτέρεψε και μεταφέρθηκε στην Θεσσαλονίκη.

Ο Ευθύμιος δεν τον ακολούθησε αλλά επέστρεψε στο Άγιο Όρος και συνέχισε την σκληρή άσκηση.

Μόλις πληροφορήθηκε τον θάνατο του γέροντός του μετέβηκε στην Θεσσαλονίκη γύρω στο 865 για να προσκυνήσει τον τάφο του και επεδίωξε την ασκητική του «τελείωση» ζώντας για ένα διάστημα πάνω σ’ ένα στύλο στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης.

Μην αντέχοντας το πλήθος που συνωστίζονταν στην βάση του στύλου του, επιστρέφει για τρίτη φορά στον Άθωνα, έχοντας χειροτονηθεί όμως τώρα ιερέας.

Δεν έμεινε όμως αυτή τη φορά περισσότερο από ένα χρόνο.

Η φήμη του ονόματός του ήταν πλέον τόσο μεγάλη, τόσο εντός όσο και εκτός του Άθωνος, χάρη στα ασκητικά του κατορθώματα, ώστε μεγάλος αριθμός μοναχών προσέρχονταν κοντά του και επιδίωκε να υποταχθεί στην σοφή του καθοδήγηση.

Ανδρέας Καραγιάννης: Διώκουν έναν άξιο Ιερέα για να φιμώσουν την Εκκλησία – Ένοχη σιωπή από ΜΜΕ

Θέλοντας λοιπόν να αποφύγει την φήμη του και επιδιώκοντας την ησυχία, ο Ευθύμιος αναχώρησε για την «νήσο των Νέων»(σημερινός Άγιος Ευστράτιος), που ήταν ακατοίκητη, χάριν ασκήσεως, έχοντας μαζί του μόνο δύο συντρόφους, τον Ιωάννη Κολοβό και τον Συμεών.

Μια επιδρομή όμως αράβων πειρατών δεν του επέτρεψε να παραμείνει στο νησί παρά μόνο για λίγους μήνες και τον ανάγκασε να επιστρέψει στο Άγιο Όρος.

Στον Άθωνα ξανακινδύνευσε από τους πειρατές και αποφάσισε να πάρει τους μαθητές του (866)και να εγκατασταθούν στου Βραστάμου (σημερινά Βραστά) της Χαλκιδικής.

Εκεί «εις τα Βραστάμου» ίδρυσε μια μικρή μοναστική κοινότητα – Λαύρα, διότι διέθετε ατομικά κελλιά για τους μοναχούς, ανεξάρτητα, αλλά το ένα κοντά στο άλλο και δύο κελλιά απομακρυσμένα για τον Ευθύμιο και τον Ονούφριο – μαζί με τον φίλο του Ιωσήφ, ενώ οι άλλοι δύο συνοδοί και μαθητές του, ίδρυσαν σε διαφορετικό μέρος ο καθένας τους από μία «Λαύρα».

Ο Ιωάννης Κολοβός στα Σιδηροκαύσια της Χαλκιδικής και ο Συμεών μετακινήθηκε στην Νότια Ελλάδα και θεωρείται κτήτωρ της Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου στα Καλάβρυτα της Πελοποννήσου.

Φαίνεται ότι επεδίωκε την ίδρυση κοινοβιακής μονής στον Άθω αλλά εμποδίστηκε από τις πειρατικές επιδρομές και από τις αντιδράσεις των μοναχών, που επρόκειτο να αντιμετωπίσει και ο Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης έναν αιώνα αργότερα.

Καθ’ όλο το διάστημα που μόναζε στα Βραστά, ο όσιος Ευθύμιος πήγαινε τακτικά στον Άθω και κατά την διάρκεια μιας παραμονής του εκεί, του αποκαλύφθηκε μέσω οράματος η εντολή να αναστηλώσει την εγκαταλειμμένη μονή Περιστερών (σημερινή Περιστερά)κοντά στη Θεσσαλονίκη.

Μεταξύ 866-870ανοικοδομεί και ανασυγκροτεί μέσα από αναρίθμητες δυσκολίες την ερειπωμένη μονή, η οποία ήταν αφιερωμένη στον άγιο Απόστολο Ανδρέα.

/*/

2 comments:

STOχASTIS είπε...

Σκέψη προς διερεύνηση:

Πολλοί οι "Μουζάδες" που ξαφνικά εμφανίζονται μέσω πηγών στην γειτονία μας ...
Κολοβός
Κοντογρίκου
Μουζάλωνες
και όλα αυτά στα όρια ας πούμε Λειβαδίων και ας πούμε στην περιοχή Σιδηροκάυσια ή Ιερισσού δλδ κάπου στην ΒΑ Χαλκιδική και πιθανώς κοντά στην εγκατάσταση του Ευθυμίου του Νέου στα Βράσταμα ...

STOχASTIS είπε...

Επειδὴ δὲ καὶ ἐνταῦθα ἔφοδος βαρβάρων ἐπλη-
σίαζε καὶ ἤδη τινὲς τῶν ἐν Ἄθω μοναζόντων ἠχμαλωτίσθησαν,
φοβηθέντες ἔφυγον, ὁ μὲν Εὐθύμιος μετὰ τοῦ παλαιοῦ συνα-
σκητοῦ αὐτοῦ 'Ιωσὴφ εἰς τοὺς «Βραστάμου τόπους» (ἔνθα τὸ
νῦν χωρίον τῆς Χαλκιδικῆς Βραστά), ὁ δὲ Ἰωάννης ὁ Κολοβὸς
εἰς τὰ Σιδηροκαύσια (περὶ τὰ νῦν ἐν Στρατονίκῃ μεταλλεῖα)
ϊδρύσας παρὰ τὴν Ἰερισσὸν τὴν ὁμώνυμον αὐτῷ μονὴν καὶ ὁ
Συμεὼν εἰς τὴν Ἐλλάδα.

Όταν ομως στην πειρατικη πίεσι τών 'Αράβων προστέθηκε και η είκονομαχικη πίεσις τών αύτοκρατόρων, ή Καθέδρα Γερόντων, που εύρισκόταν σέ εϋκολα έλεγχομένη άπό τό κράτος περιοχή, διαλύθηκε, άλλα ή παρουσία μεμονωμένων άσκητών καl μικρών μοναχικών όμάδων συνεχίσθηκε, κυρίως στα ένδότερα. 'Έτσι έρημώθηκε μέν άπό κοσμικους τό 'Όρος, άλλ' όχι και άπό μοναχούς.
Θά έκτιμηθή καλλίτερα αύτή ή έπιχειρηματολογία, αν ληφθή ύπ' όψι τό γεγονός ότι στην ίστορικη συνείδησι τών 'Αγιορειτών διατηρείται διά μέσου τών αίώνων ή άνάμνησις τών άραβικών πειρατειών και τής είκονομαχικής καταπιέσεως, αλλά δέν διατηρείται' τίποτε άπό όποιαδήποiε είσβολη Σλάβων μέσα στό 'Όρος.

Λέξεις κλειδιά
Ιωάννης Κολοβός
Ευθύμιος ο Νέος
Συμεών
Χλωμουτῷν
Αρχαία Καθέδρα
Χωριό Λιβάδι
«ένσκηνωθέντας» Σκλάβους Βουλγάρους.